woski

woski, woski naturalne,

mieszaniny gł. estrów monohydroksylowych wyższych alkoholi alifatycznych z wyższymi kwasami tłuszczowymi, a także alkoholi i kwasów tłuszczowych oraz węglowodorów;

są substancjami stałymi, pod wpływem ogrzewania przechodzą w stan plast., a następnie w ciecz o małej lepkości; nierozpuszczalne w wodzie, rozpuszczają się w wielu rozpuszczalnikach org., są odporne na działanie czynników chem., trudno ulegają hydrolizie. Woski zwierzęce są wytwarzane w gruczołach łojowych skóry ptaków i ssaków (nadają piórom i sierści miękkość, chronią przed zwilżaniem, np. lanolina), wydzielane przez gruczoły odwłokowe pszczół robotnic (wosk pszczeli), a także wytwarzane przez kaszalota (olbrot). Woski roślinne, występujące w kutykuli roślin, chronią liście i owoce przed nadmierną transpiracją i procesami gnilnymi, towarzyszą też suberynie i kutynie. Do najważniejszych wosków miner. należy tzw. wosk montanowy, otrzymywany w wyniku ekstrakcji niektórych rodzajów węgli brunatnych, łupków bitumicznych i torfów; woskiem (ziemnym) nazywa się też ozokeryt; woski miner. są stosowane do wyrobu m.in. past do obuwia i podłóg, szminek, kremów, kalki, materiałów elektroizolacyjnych, lakierów oraz do wyrobu wosków syntetycznych.