trynitarze

trynitarze, Zakon Świętej Trójcy, Ordo Sanctissimae Trinitatis (OSST),

zakon kanonicki, zał. 1198 przez św. Jana Mathę i św. Feliksa de Valois, zatwierdzony przez papieży Innocentego III i Honoriusza III;

gł. celem było uwalnianie niewolników chrześc. z rąk muzułmanów podczas wypraw zw. redempcjami, na które środki czerpano z zapisów lub kwesty; w ciągu swojego istnienia trynitarze uwolnili ok. 900 tys. ludzi; u schyłku XVI w. podział na 2 gałęzie — trynitarzy trzewiczkowych i trynitarzy bosych (ruch obserwancki); ob. nieliczni trynitarze prowadzą misje, opiekują się chorymi, sprawują duszpasterstwo więźniów. Do Rzeczypospolitej sprowadzeni za czasów Jana III Sobieskiego w okresie wojen tur. (1685); domy gł. we Lwowie i Kamieńcu Podolskim; pol.-litew. klasztory zniesione w XIX w.; zabytki sakralnej architektury barok. i rokokowej (Kraków, Krotoszyn, Warszawa); od 1236 istnieje żeński zakon — trynitarianki (klauzurowe).

Kraków, kościół Św. Trójcy (bonifratrów)