sundzkie cła
 
Encyklopedia PWN
sundzkie cła,
opłaty pobierane 1429–1857 przez Danię od obcych statków handlowych przepływających przez cieśninę Sund (między Helsingør a Hälsingborg);
zachowane rejestry ceł sundzkich stanowią pierwszorzędne źródło do dziejów handlu bałtyckiego. Wprowadzone przez Eryka Pomorskiego, ich pobieranie stało się możliwe po wzniesieniu zamku w Helsingør (gdzie je ściągano); 1435 uznane przez Hanzę (do 1536 korzystała z dużych zniżek); stanowiły ważne źródło dochodu skarbu królewskiego (pozwalając królowi zachować niezależność finansową od rady państwa) i podkreślały pretensje Danii do władztwa na Morzu Bałtyckim; 1517 Chrystian II uzupełnił cło od liczby statków opłatą od wartości towaru; od 2. połowy XVI w. systematycznie podwyższano stawki i zwiększano skuteczność poboru ceł; były one przedmiotem konfliktów między Danią, Szwecją, Niderlandami, Anglią oraz Francją; w różnych okresach państwa uzyskiwały dla siebie zwolnienia od opłat; 1856 konferencja międzynarodowa zniosła cła sundzkie od 1 IV 1857 (za odszkodowanie dla Danii); ich rejestry stanowią pierwszorzędne źródło do dziejów handlu bałtyckiego.
zgłoś uwagę
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia