strzał
 
Encyklopedia PWN
strzał,
wyrzucenie pocisku z broni miotającej (np. łuku, kuszy, broni palnej) oraz jego lot po torze.
W zależności od rodzaju broni rozróżnia się s.: rewolwerowy, pistoletowy, karabinowy, armatni, a także s. z: kuszy, procy, wiatrówki. Podczas s. następuje przekształcenie energii potencjalnej napiętej cięciwy, sprężyny lub energii chem. ładunku miotającego (prochu) w energię kinetyczną pocisku. W czasie strzału z broni palnej w przestrzeni za pociskiem w przewodzie lufy jest inicjowany proces szybkiego spalania ładunku miotającego (prochu), w wyniku którego powstają gazy o wysokiej temperaturze (do ok. 2800°C) i dużym ciśnieniu (nawet powyżej 300 MPa). Ciśnienie gazów, działające na dno pocisku, przyspiesza pocisk do wymaganej prędkości wylotowej, nadając mu energię kinet. niezbędną do kontynuowania lotu. Proces miotania pocisku trwa od kilku do kilkunastu ms, a jego prędkość wylotowa osiąga od kilkudziesięciu do ok. 2000 m/s, przyspieszenie jest kilkadziesiąt tysięcy razy większe od przyspieszenia ziemskiego. Po opuszczeniu układu miotającego pocisk leci do celu po torze balistycznym (balistyczna krzywa), którego kształt zależy od początkowej energii kinet. (masy i prędkości) pocisku, jego parametrów aerodynamicznych (kształt, kaliber) i kąta w płaszczyźnie pionowej, pod jakim pocisk został wystrzelony (kąta rzutu). Pocisk osiąga największą donośność, gdy jest wystrzelony pod tzw. kątem maks. donośności (ok. 45°), przy czym im większy jest stosunek energii kinet. pocisku do jego przekroju poprzecznego, tym donośność jest większa. Strzał pod kątem większym od kąta maks. donośności bywa nazywany strzał stromotorowym, a pod kątem mniejszym — strzał płaskotorowym. Szczególnym przypadkiem strzału płaskotorowego jest strzał bezwzględny (współrz. pionowa najwyżej położonego punktu toru — wierzchołka toru — równa jest wysokości celu). Cele położone na dowolnej odległości w przedziale donośności strzału bezwzględnego mogą być trafione bez zmiany nastaw (nastawianych wielkości) celownika broni. Zbiór czynności związany z realizacją strzału (ładowanie broni, napinanie mechanizmów, celowanie, inicjowanie miotania pocisku) nazywa się strzelaniem (bojowym, ćwiczebnym, sport., ogniem pojedynczym, ciągłym, seriami, salwą itp.). Strzał bywa też nazywany start i lot pocisku rakietowego.
zgłoś uwagę
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia