przegub
 
Encyklopedia PWN
przegub,
techn. połączenie ruchowe (para kinematyczna) 2 członów umożliwiające ich względny ruch obrotowy wokół osi lub punktu.
Rozróżnia się p. płaskie (umożliwiające obrót w jednej płaszczyźnie, tj. dookoła osi prostopadłej do tej płaszczyzny) i p. przestrzenne, zwykle p. kuliste (umożliwiające ruch kulisty dookoła danego środka, tj. obroty względem dowolnych 3 wzajemnie prostopadłych osi, przechodzących przez ten środek obrotu). P. wałów napędowych dzielą się, ze względu na właściwości kinet., na proste (sztywne lub elastyczne) i równobieżne. W p. prostym (asynchronicznym) przy przenoszeniu napędu, przy różnym od 0 kącie załamania, chwilowe prędkości obrotowe różnych elementów nie są równe. P. krzyżakowy, tzw. p. Cardana (kardan), jest p. kulistym prostym, sztywnym, łączącym wał napędzany i napędzający za pomocą krzyża o prostopadłych ramionach; umożliwia przekazywanie momentu obrotowego przy ukośnie ustawionych w stosunku do siebie wałach; wał napędzany obraca się nierównomiernie w stosunku do napędzającego, wahania prędkości obrotowej rosną wraz z kątem odchylenia obydwu osi (np. przy 40° wahania osiągają 54%). P. równobieżny (homokinet. lub synchroniczny) łączy wał napędzany z napędzającym w sposób umożliwiający stałą prędkość wału obrotowego napędzanego w wypadku stałej prędkości wału napędzającego (niezależnie od kątów wzajemnego nachylenia osi wałów, praktycznie do 50°); jest stosowany w napędzie przednich kół samochodowych, gdyż zapewnia jednostajne prędkości kątowe kół kierowanych w dowolnym ich położeniu w czasie skrętu. P. były już znane w starożytności.
zgłoś uwagę
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia