owies, Avena,
rodzaj z rodziny wiechlinowatych (traw);
owies
Encyklopedia PWN
obejmuje 7 gat., wg niektórych klasyfikacji do 30 gat. samopylnych roślin jednorocznych lub wieloletnich, pochodzenia azjat.; kwiatostan — wiecha o kłoskach dwu- lub kilkukwiatowych, otulonych wielkimi plewami; ziarno nie wymłaca się z plewek (z wyjątkiem form nagich), choć nie jest z nimi zrośnięte. Owies został stosunkowo późno wprowadzony do uprawy (ok. 2 tys. lat temu); początkowo był chwastem w pszenicy i jęczmieniu. Dzięki niewielkim wymaganiom cieplnym, uprawa owsa sięga do koła podbiegunowego, częsta także w górach na znacznych wysokościach; ziarno owsa o wysokiej zawartości tłuszczu (4–6,5%) i białka w stosunku do innych zbóż, jest użytkowane gł. na paszę, w mniejszym stopniu (ok. 5% świat. zbiorów) do wyrobu płatków i kasz owsianych; jako paszę wykorzystuje się także zielonkę, słomę i plewy. Największe znaczenie gosp. ma owies zwyczajny, A. sativa, jednoroczna roślina jara, wys. 60–150 cm, w Polsce czwarte zboże pod względem powierzchni uprawy (o niewielkiej tendencji spadkowej); ponadto owies szorstki, A. strigosa, owies nagi, A. nuda (oba gat. sporadycznie uprawiane w Polsce), oraz owies bizantyjski, A. byzantina; jako chwast zbożowy rośnie owies głuchy, A. fatua. Owies ma duże wymagania pokarmowe i wilgotnościowe, odznacza się znaczną zdolnością przyswajania trudno dostępnych składników gleby; zbiory w sierpniu, średni plon ziarna ok. 2,5 t z ha. Światowa powierzchnia uprawy owsa 1998 wynosiła 14,6 mln ha, a zbiory — 25,8 mln ton.
