organizatory, induktory, centra organizacyjne, pola indukujące,
biol. części zarodka indukujące we wczesnym etapie embriogenezy strunowców powstanie narządów osiowych (m.in. cewki nerwowej, struny grzbietowej, somitów).
organizatory
Encyklopedia PWN
Termin „organizatory” został wprowadzony przez H. Spemanna i H. Mangold w celu opisania oddziaływania indukcyjnego grzbietowej wargi pragęby w zarodkach płazów — transplantacja organizatorów do blastocelu innego zarodka w stadium gastruli indukuje powstanie dodatkowych narządów osiowych w miejscu transplantacji (1924; 1935 Spemann otrzymał za badania nad organizatorami Nagrodę Nobla). Wpływ organizatorów na powstanie narządów osiowych jest opisywany tradycyjnie jako pierwotna indukcja embrionalna. Badania P. Nieuwkoopa (1969, 1977) na zarodkach płazów wykazały jednak, że organizator jest wtórny i powstaje pod wpływem oddziaływań indukcyjnych grzbietowych komórek bieguna wegetatywnego blastuli (centrum Nieuwkoopa).
