mitraizm,
religia powstała w okresie partyjskim (III w. p.n.e.–III w. n.e.) w Azji Mniejszej;
mitraizm
Encyklopedia PWN
opierał się na kulcie boga słońca — Mitry i staroirańskim dualizmie przyjmującym za zasadę bytu odwieczną walkę dobra ze złem, czyli w mitraizmie — ducha z materią; zawierał też elementy wierzeń chaldejskich (kult ciał niebieskich), później — gr.-rzymskich; idea czynnej walki ze złem (m.in. z materią, własną cielesnością — przez ascezę) i nakaz wewn. dyscypliny spopularyzowały mitraizm w państwie rzymskim (gł. w wojsku), gdzie był kultem uznawanym oficjalnie (II–V w. n.e.); mitraizm miał charakter ezoteryczny (7 kręgów wtajemniczenia), opierał się na misteriach (krwawe ofiary związane z obrzędami oczyszczenia).
