miedzioryt

miedzioryt,

Technika graficzna wgłębna ryta, także nazwa odbitki wykonanej w tej technice.

na gładko wypolerowanej płycie miedzianej żłobi się rysunek za pomocą stalowych rylców; po opracowaniu płytę lekko się podgrzewa, następnie wciera farbę w wyżłobione rowki; po usunięciu farby z gładkich partii metalu przykłada się do płyty zwilżony papier i przepuszcza przez prasę; z jednej płyty można otrzymać kilkaset odbitek; miedzioryt odznacza się suchą, ostro zakończoną kreską; wywodzi się z technik złotniczych. Wynaleziony ok. poł. XV w.; początkowo rozwijał się we Włoszech (A. Mantegna), w Niemczech (m.in. M. Schongauer, A. Dürer, A. Altdorfer) i Niderlandach (L. van Leyden); w XVI w. zaczęto go stosować także do reprodukcji dzieł sztuki (kopersztychy); w XVII i XVIII w. rozwinął się gł. we Francji (R. Nanteuil, C. Lorrain) i we Flandrii (szkoła rytownicza P.P. Rubensa), następnie w całej Europie; rozpowszechnił się gł. w ilustracji książkowej; pod koniec XVIII w. i na pocz. XIX w., rzadziej stosowany, ustąpił stalorytowi.

Straert J. van der, Warsztat miedziorytniczy, rycina ukazująca kolejne etapy powstawania odbitki — szkic, przygotowanie płyty, powlekanie farbą, drukowanie, suszenie odbitek, ok. 1550

Dürer Albrecht, Nemesis, miedzioryt, ok. 1502

Dürer Albrecht, Adam i Ewa, miedzioryt, 1504.

Książęta Szujscy przed królem Zygmuntem III na Sejmie warszawskim w 1611 roku, miedzioryt z XVII wieku