lorneta

lorneta

[fr.],

lornetka,

fiz. przyrząd opt. złożony z 2 równolegle połączonych ze sobą lunet (); stosowany do dwuocznej obserwacji oddalonych przedmiotów.

L. teatralna składa się zwykle z lunet typu Galileusza; cechuje ją duża jasność obrazu przedmiotu, niewielkie pole widzenia i powiększenie 2–4-krotne. L. pryzmatyczna składa się z lunet typu Keplera, z pryzmatycznym układem odwracającym; ma stosunkowo duże pole widzenia i daje powiększenie 3–18-krotne. L. polowa (używana do celów wojsk.) jest l. pryzmatyczną, w której dzięki zawiasowemu połączeniu lunet można dopasowywać ich rozstawienie do rozstawienia oczu; w polu widzenia prawej lunety jest umieszczona płytka z naniesioną siatką do mierzenia kątów (poziomych i pionowych). Do obserwacji z ukrycia jest stosowana l. nożycowa, składająca się z 2 peryskopowych lunetek, bębna nachyleń, kątomierza; całość jest umieszczona na trójnogu; rozchylenie lunetek do położenia poziomego (gdy nie występuje potrzeba krycia się) pozwala uzyskać dużą plastyczność obrazu obserwowanego obiektu.