latarnia morska
 
Encyklopedia PWN
latarnia morska,
budowla na brzegu, wyspie lub dnie morza;
najczęściej w kształcie wieży, na której szczycie jest umieszczone źródło światła o bardzo dużej luminancji (50–100 Mcd/m2) i zasięgu 10–30 mil morskich. Latarnia morska służy jako nawigacyjny znak do określania pozycji własnej statku w żegludze przybrzeżnej (linia pozycyjna). W nocy cechą rozpoznawczą latarni morskiej jest charakterystyka światła (np. przerywane, błyskowe), inna dla każdej latarni morskiej, opisana na mapie nawigacyjnej i w spisie świateł (nawigacyjne pomoce). Latarnie morskie różnią się także wyglądem, co umożliwia ich identyfikację w dzień na podstawie opisu lub ilustracji w księgach locji; niektóre latarnie morskie są wyposażone w urządzenia odbiorczo-nadawcze, zw. racon, sygnały mgłowe, radiolatarnie.
Latarnie morskie budowano już w starożytności; najsłynniejsza z nich to Faros, zbud. ok. 280 p.n.e.; najstarsza czynna latarnia morska, w pobliżu La Coruña w Hiszpanii, pochodzi z II w. Do XVIII w. latarnie morskie służyły jako znaki ostrzegawcze i orientacyjne; źródłem stałego światła był otwarty ogień. Zastosowanie od 1763 urządzeń opt., skupiających światło, umożliwiło wprowadzenie lamp na paliwa płynne, następnie gazowych i elektrycznych. W 1781 po raz pierwszy zastosowano światło przerywane, co zapoczątkowało zróżnicowanie charakterystyk latarni morskich. Na świecie istnieje ok. 4 tys. latarni morskich. W Polsce czynnych jest 15 latarni morskich — najwyższa w Świnoujścu ma 64 m; najwyżej umieszczone światło (na wys. 91,5 m) ma latarnia morska Kikut na wyspie Wolin.
zgłoś uwagę
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia