lamajskie szkoły
Encyklopedia PWN
Najstarsza, rŃing-ma-pa [‘stara szkoła’], powstała w VIII w.; za jej założyciela uchodzi Padmasambhawa. Inspiratorem kolejnej szkoły, Sa-skja-pa, był ’Brog-mi (992–1072), uczeń Śantipy. Jeden z najwybitniejszych tłumaczy tybet. Mar-pa (1012–96), uczeń Naropy, dał początek szkole bKa’-rgjud-pa [‘przekazane przykazanie’], która podzieliła się na: Karma-pa, mC‘al-pa, sTag-lung-pa, ’Bri-k‘ung-pa i ’Brug-pa (ostatnia z nich zapanowała w Bhutanie). Od ’Brom-stona (1005–64), ucznia Atiśi, wywodzi się szkoła bKa’-gdams-pa [‘związani przykazaniem’], słynąca z surowej reguły klasztornej. Do nauk i dyscypliny tej szkoły nawiązał słynny reformator lamaizmu Cong-k‘a-pa (1357–1419), zakładając szkołę dGe-lugs-pa [‘wzór cnót’], zw. też niekiedy nową bKa’-gdams-pą. Tę ostatnią szkołę, która wkrótce zdominowała pozostałe sz.l. i została uznana oficjalnie przez najwyższą hierarchię duchowną w Tybecie, nazywa się w świecie zachodnim Żółtymi Czapkami, przypisując — niesłusznie — wszystkim niezreformowanym szkołom nazwę Czerwone Czapki, którą sami Tybetańczycy odnoszą wyłącznie do jednego z 2 odłamów Karma-py.
