kapucyni

kapucyni, Zakon Braci Mniejszych Kapucynów, Ordo Fratrum Minorum Capuccinorum (OFMCap),

zakon katol., zał. 1525 we Włoszech przez Mateusza z Bascio.

Początkowo nurt reformatorski w obrębie franciszkanów obserwantów, następnie odrębny zakon, zatwierdzony 1619 przez papieża Pawła V; nosili habit ze spiczastym kapturem (wł. capuccio) — stąd nazwa; stosownie do zakonnej tradycji noszą brody — symbol ascezy i surowości; zgodnie z b. surową regułą franciszkańską kapucyni kładą nacisk na życie w ubóstwie, osobiste uświęcenie i działalność duszpasterską. Do Rzeczypospolitej sprowadzeni 1681 przez Jana III Sobieskiego, który 1683 ufundował kapucynom klasztor w Warszawie (wotum za zwycięstwo pod Wiedniem); inne ważne klasztory kapucynów: w Krakowie, Nowym Mieście n. Pilicą; za udział kapucynów w powstaniu styczniowym kasata większości klasztorów pol.-litew.; w XIX w. działalność bł. ojca Honorata (F.W. Koźmiński); obecnie kapucyni są związani z ruchami trzeźwościowymi (np. kapucyni w Zakroczymiu), wydają pismo rel.-psychol. „Trzeźwymi bądźcie”. Istnieje żeńska gałąź zakonu, zgromadzenie kapucynek, zał. 1855 (Przasnysz).