egipskie świątynie,
budowle sakralne na terenie staroż. Egiptu;
egipskie świątynie
Encyklopedia PWN
początkowo wznoszone z nietrwałego materiału poza terenem osiedli, na przeł. IV i III tysiącl. p.n.e. w obrębie murów powstałych wówczas miast; wraz z rozwojem miast postępowała ich monumentalizacja. Od XVI w. p.n.e. utrwalił się typ monumentalnej świątyni; aleja procesyjna, z szeregami sfinksów po obu stronach, prowadziła do gł. wejścia świątyni między 2 pylonami, przed którymi zazwyczaj stały gigantyczne posągi króla, za pylonami znajdował się czworoboczny dziedziniec z portykami (odbywały się tu publiczne ceremonie rel.), za nim sala hypostylowa, a dalej tzw. sala stołu ofiarnego (tu składano ofiary) oraz tzw. sala pojawień, w której drzwiach w czasie świąt ukazywała się barka kultowa, poprzedzająca sanktuarium z posągiem kultowym. W skład świątyni wchodził także kompleks budynków adm. i gosp., ogrody oraz święte jezioro; cały zespół był otoczony murem; najlepiej zachowane świątynie egipskie: w Karnaku, Luksorze, Idfu, Denderze, na wyspie File. W ramach schematu były możliwe odstępstwa wynikające z potrzeb kultu, np.: świątynie solarne, sanktuaria kultu Słońca — ołtarz ofiarny pod otwartym niebem (w Heliopolis), światynie grobowe, miejsce kultu zmarłego króla — początkowo jako część grobowca, następnie jako odrębne budowle (świątynia grobowa Hatszepsut w Deir el-Bahari); oddzielny rodzaj stanowiły świątynie wykute w skale (Abu Simbel).
Ilustracje

Karnak, świątynia Amona, XX–XVIII w. p.n.e.fot. W. Konikowski/Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN

Karnak, aleja sfinksów baraniogłowych (Egipt)fot. B. Lemisiewicz/Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN

File, świątynia Izydy, Egipt fot. J. Mordarski/Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN
Znaleziono w książkach Grupy PWN
Trwa wyszukiwanie...
