doping niedozwolony

doping niedozwolony,

podwyższenie wydolności psychofiz. zawodnika za pomocą niedozwolonych metod i substancji farmakologicznych;

według Międzynar. Federacji Medycyny Sport. (fr. Fédération Internationale de Médicine Sportive, FIMS), rozmyślne lub nieumyślne stosowanie przez sportowca środków lub metod zabronionych przez Międzynar. Kom. Olimpijski (MKOl); Deklaracja Lozańska w sprawie dopingu w sporcie z 4 II 1999, określa doping jako stosowanie substancji lub metod, potencjalnie niebezpiecznych dla zdrowia sportowców, umożliwiających poprawę uzyskiwanych przez nich wyników, albo obecność w organizmie sportowca substancji lub stwierdzenie stosowania metody, znajdujących się na liście Komisji Med. MKOl; formuła definicyjna dopingu pozwala utrzymać „otwarty” charakter listy środków dopingowych, mogą się na niej znaleźć również substancje farm. specjalnie stworzone do celów dopingowych. Lista środków i metod dopingu obejmuje: 1) środki pobudzające — m.in. amfetamina, efedryna, kofeina; 2) narkotyczne środki przeciwbólowe — morfina, kodeina, kokaina i in.; 3) steroidy anaboliczno-androgenne — substancje zbliżone pod względem struktury i aktywności do męskiego hormonu — testosteronu (metanabol, 19-nortestosteron, stanazolol), a także sam testosteron; 4) środki moczopędne (furosemid, hydrochlorotiazyd, acetazolamid, amiloryd i in.) stosowane przez sportowców do sztucznego, szybkiego obniżenia masy ciała, zwiększają także wytwarzanie moczu, co prowadzi do obniżenia stężenia zawartych w nim substancji i utrudnia ich wykrycie; 5) hormony peptydowe i ich analogi (gonadotropina łożyskowa, kortykotropina, somatotropina, erytropoetyna). Na liście środków dopingujących znajdują się również środki, których stosowanie nie jest zabronione, ale podlega pewnym ograniczeniom: 1) alkohol — na żądanie międzynar. federacji sport. może być oznaczony poziom alkoholu w powietrzu wydechowym i we krwi zawodnika; 2) marihuana — jak wyżej; 3) środki miejscowego znieczulenia — w uzasadnionych względami leczn. przypadkach można podawać miejscowo lub dostawowo prokainę, lidokainę (ksylokainę), karbokainę, nie wolno — kokainy; kortykosteroidy — można podawać tylko miejscowo w chorobach uszu, oczu, skóry oraz w terapii inhalacyjnej (astma, katar alergiczny); 4) beta-adrenolityki (betablokery — propranolol i in.). Za metody dopingowe uznaje się: 1) doping krwią — autotransfuzję (przetaczanie krwi własnej), transfuzję krwi obcej (heterotransfuzja), także preparatów zawierających erytrocyty (z krwi własnej lub obcej); 2) manipulacje farm., chem., fiz. polegające na zmianie składu próbki moczu.