diament
 
Encyklopedia PWN
diament
[średniow. łacina diamentum < gr. adámas ‘niepokonany’],
minerał, regularna odmiana alotropowa pierwiastka węgla, najcenniejszy kamień szlachetny;
najczęściej ma postać 8-ściennych, rzadziej 12-ściennych lub sześciennych kryształów, tworzy także niezliczoną ilość kombinacji pośrednich tych postaci, także skupienia ziarniste, niekiedy o budowie promienistej lub zbitej (diamenty techniczne, często zawierające zanieczyszczenia, zwane bort, ballas i karbonado). Bezbarwny lub zabarwiony na żółtawo, zielonkawo, niebieskawo, czerwonawo, brunatno, a nawet czarno; przezroczysty, o silnym połysku (zwanym diamentowym), bardzo wysokim współczynniku załamania światła i bardzo silnej dyspersji światła powodujących piękną grę barw (tzw. ognie); najtwardszy minerał (10 w skali Mohsa). Diament krystalizuje na dużych głębokościach w wysokiej temperaturze i pod bardzo wysokim ciśnieniem w skałach magmowych, głównie w kimberlitach i — rzadko — w skałach metamorficznych zwanych eklogitami; są to złoża pierwotne, wystepują w południowej Afryce między Kimberley a Tshwane w Transwalu, także w Rosji — w Jakucji i Sajanach, Kanadzie — w Kolumbii Brytyjskiej, Australii; odporny na wietrzenie, nagromadza się w złożach wtórnych — piaskach i żwirach, głównie w Indiach, Brazylii, RPA, Namibii, Demokratycznej Republice Konga, Ghanie, Sierra Leone i na Borneo; największe diamenty pochodzą ze złóż południowoafryk.: Cullinan (3106 kr), Excelsior (995 kr). Diamenty otrzymywane są też syntetyczne; używane w jubilerstwie i złotnictwie (szlifowane zwykle w formę brylantu), także w przemyśle (głównie w wiertnictwie oraz do cięcia i obróbki szkła, ceramiki i skał, do skrawania metali, jako materiał ścierny).
zgłoś uwagę
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia