czwórnik elektryczny

czwórnik elektryczny,

układ elektr. o 4 zaciskach i dowolnej wewn. konfiguracji połączeń elementów (np. mostkowej, drabinkowej) odznaczający się tym, że energia może być do niego doprowadzona lub od niego odprowadzona jedynie przez pary określonych końcówek (wejścia i wyjścia).

Rozróżnia się czwórniki elektryczne pasywne (bierne), nie zawierające źródeł energii (np. transformatory, filtry elektr., tory przewodowe), oraz czwórniki elektryczne aktywne (czynne), zawierające źródła energii nie sterowane (samoistnie działające) i źródła energii sterowane (np. wzmacniacze). Z punktu widzenia charakterystyki roboczej (zależność między 2 wielkościami roboczymi przyrządu elektr. w określonych warunkach pracy) rozróżnia się czwórniki elektryczne liniowe, składające się wyłącznie z elementów liniowych, tj. takich, których parametry elektr. nie zależą od wartości doprowadzanego napięcia lub prądu (np. transformatory bezrdzeniowe), oraz czwórniki elektryczne nieliniowe, w których występują elementy nie spełniające tego warunku (np. prostowniki). Własności czwórników elektrycznych i zasady ich współpracy bada teoria czwórników, wykorzystywana zwłaszcza w teletransmisji.