buddyzm w Azji Południowo-Wschodniej,
dominująca w państwach Azji Południowo-Wschodniej odmiana buddyzmu hinajany.
buddyzm w Azji Południowo-Wschodniej
Encyklopedia PWN
Wczesny okres rozwoju buddyzmu na tym obszarze (III w. p.n.e.–X w. n.e.) charakteryzował znaczny eklektyzm: z różnych części Indii przenikały tu wpływy buddyzmu hinajany i mahajany, oraz hinduizmu. W tzw. okresie klas. (XI–XIV w.) na całym obszarze rozpowszechniła się palijska tradycja therawady, wprowadzona przez mnichów cejlońskich. W kwitnących w tym okresie królestwach (Luang Prabang w Laosie, Angkor w Kambodży, Pagan w Birmie, Sukhothai w Tajlandii) zapanowała doktryna syngaleskiej ortodoksji monastycznej, wzbogacona o różnorodne tradycje lokalne. Istniał wówczas ścisły związek między buddyzmem a władzą król., którą symbolizowały stupy budowane na całym obszarze (zwłaszcza w ob. Kambodży). Fundamentem tej symbiozy była rel.-polit. koncepcja władzy król., wg której król (buddharadża) był wcieleniem Buddy jako idealnego władcy, buddysty, przywódcy polit., a przede wszystkim rzecznika dhammy — uniwersalnego prawa rządzącego kosmosem, naturą i moralnością. Ideologia ta sankcjonowała władzę król., a zarazem zapewniała pełne poparcie króla dla działalności gmin buddyjskich będących ostoją życia rel. na tym obszarze. W okresie kolonialnym (2. poł. XIX w.–1. poł. XX w.) buddyzm odgrywał ważną rolę w ruchach niepodl. oraz w formowaniu się świadomości i tożsamości nar. ludów tego regionu. Obecnie przeważającą część ludności Azji Południowo-Wschodniej stanowią buddyści.
