Żółte, Morze

Żółte, Morze, chiń. Huang Hai, w Korei Pd. Taehan sŏhae, w Korei Pn. Chosŏn sŏhae,

szelfowe morze Oceanu Spokojnego, u wybrzeży Azji Wschodniej, między północno-wschodnim wybrzeżem Chin a Półwyspem Koreańskim;

Przynależność do oceanu: Spokojny, Ocean

Państwa położone nad morzem: Chiny, Korea Południowa, Korea Północna

Powierzchnia akwenu: 416 tys. km²

Głębokość akwenu: średnia — 39 m, maksymalna — 106 m

Ważniejsze porty: przeładunkowe: Qingdao (także port rybacki), Tianjin (z awanportem Tanggu), Qinhuangdao (także port rybacki), Dalian (także port rybacki, pasażerski, wojenny), Nampho (także port rybacki), Inczhon (także port rybacki), Kunsan (także port rybacki), Mokpho (także port rybacki); inne ważne porty: Dandong — port rybacki, Sinyidzu — port rzeczny

na południu umowna granica z Morzem Wschodniochińskim wzdłuż ok. 33°30′N (szerokość geograficzna wyspy koreańskiej Dzedzu-do); na południowym wschodzie przez cieśninę Dzedzu między Dzedzu-do a Półwyspem Koreańskim (część Cieśniny Koreańskiej) połączone z Morzem Japońskim; linia brzegowa rozwinięta: półwysep Szantung i Liaotung, zatoki Zachodniokoreańska, Liaotuńska, Bo Hai, Kanghwa, Laizhou, Haizhou i in.; wzdłuż brzegów liczne wyspy. Morze płytkie, szelfowe; średnia głębokość 39 m, maksymalna — 106 m (na zachód od Dzedzu-do); w części południowo-wschodniej mielizny; dno zalegają osady terygeniczne, głównie piaski i muły. Temperatura wód powierzchniowych w zimie od poniżej 0°C na północnym zachodzie (zatoka Bo Hai) do 6–8°C na południu, w lecie odpowiednio od 24°C do 28°C, zasolenie — od 30‰ na północnym zachodzie do 33–34‰ na południowym wschodzie; w pobliżu ujść rzek poniżej 26‰. Prądy morskie powierzchniowe (1–4 km/h): na wschodzie ciepłe odgałęzienie Kuro Siwo z południa, na zachodzie zimny prąd z północy, zmieniający kierunek pod wpływem wiatrów monsunowych; w okresach lipiec–październik oraz grudzień–maj nad Morze Żółte docierają z południa silne huragany (tajfuny) tropikalne. Pływy nieregularne, największe wysokości wynoszą do 4,4 m w zatokach u wybrzeży chińskich i do 10 m w zatokach Półwyspu Koreańskiego; silne prądy pływowe, do 15 km/h w Zatoce Zachodniokoreańskiej. Uchodzą rzeki: Huang He (Żółta Rzeka), Hai He, Liao He, Yalu Jiang i in. Rozwinięte rybołówstwo, połów ryb, krabów, homarów i strzykw (trepangów); główne porty: Qingdao, Tianjin (z Tanggu), Lüshun, Dalian i Dandong w Chinach, Sinyidzu i Nampo w Korei Północnej, Inchon, Kunsan i Mokpho w Korei Południowej. Nazwa Morze Żółte pochodzi od zabarwienia wody domieszkami lessowymi napływającymi z rzek chińskich (głównie z Huang He) do zachodnich akwenów morza.