Zimowy Pałac,
zabytek arch. w Petersburgu pochodzący z XVIII w., do 1905 gł. rezydencja carów rosyjskich;
Zimowy Pałac
Encyklopedia PWN
pierwszy Pałac Zimowy był zbud. 1711 dla Piotra I Romanowa na brzegu Kanału Zimowego; drugi (1716–19, architekt G. Mattarnowi) na miejscu obecnego Teatru Ermitażowego; trzeci (1732, architekt W.W. Rastrelli) na dzisiejszym pl. Pałacowym; czwarty, drewniany (1755, Rastrelli) na rogu Newskiego Prospektu i bulwaru nad Mojką — zburzony 1762; obecny, piąty Pałac Zimowy wzniesiony 1754–62 przez Rastrellego na miejscu rozebranego trzeciego — wybitne dzieło barok. architektury ros., przebudowywany po pożarze 1837 (m.in. 1838–39 W. Stasow, A. Briułłow); klasycyst. wnętrza z lat 30. XIX w. (G. Quarenghi, Stasow, A. Montferrand); 5 II 1880 podczas nieudanego zamachu narodników na cara Aleksandra II, S. Chałturin wysadził w powietrze część komnat Pałacu Zimowego; 9 I 1905 przed Pałacem Zimowym doszło do „krwawej niedzieli”, która zapoczątkowała rewolucję 1905–07 w Imperium Ros.; w czasie rewolucji lutowej 1917 Pałac Zimowy zajęły antycarskie wojska, od VI 1917 był siedzibą Rządu Tymczasowego (znaczna część zamieniona na szpital); 26 X (8 XI nowego stylu) Pałac Zimowy został zdobyty przez bolszewików; od 1918 część, od 1922 cały Pałac Zimowy przekazany jako muzeum Ermitażowi.
Ilustracje
Petersburg, Pałac Zimowy (Rosja)fot. J. Fogler/Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN
Petersburg, Pałac Zimowy (Rosja)fot. K. Peńsko-Skoczylas i B. Skoczylas/Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN
Rewolucja październikowa, szturm na Pałac Zimowy w Piotrogrodzie, 7/8 XI 1917fot. Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN
