Służba Bezpieczeństwa
 
Encyklopedia PWN
Służba Bezpieczeństwa (SB),
aparat powołany do ochrony bezpieczeństwa państwa i porządku publicznego w PRL, utworzony na mocy ustawy z 13 XI 1956 O zmianie organizacji naczelnych organów administracji publicznej w zakresie bezpieczeństwa publicznego.
Aparat bezpieczeństwa rozpoczął działalność w ramach Resortu Bezpieczeństwa Publicznego powołanego ustawą KRN z 21 VII 1944 o utworzeniu PKWN. Resort ten I 1945 przemianowano na Ministerstwo Bezpieczeństwa Publicznego, które rozwiązano XII 1954; podstawowe zadania realizowane dotąd przez aparat bezpieczeństwa przekazano nowo powołanemu Komitetowi ds. Bezpieczeństwa Publicznego przy Radzie Ministrów; został on zniesiony na mocy ustawy z XI 1956, a jego kompetencje przekazano min. spraw wewn.; 1956–83 w terenie aparat ten został organizacyjnie usytuowany w odpowiednich komendach milicji jako SB. Zgodnie z ustawą z 1983 o urzędzie min. spraw wewn. i zakresie działania podległych mu organów, SB działała w ramach wojew., rejonowych, miejskich i dzielnicowych urzędów spraw wewnętrznych. Zadaniem SB była ochrona ustroju i nadzorowanie dziedzin życia społ. i gosp. uznanych za istotne dla państwa; brała udział w zwalczaniu opozycji, represjach wobec uczestników protestów i strajków, inwigilowaniu duchowieństwa, niezależnych środowisk intelektualnych, mniejszości nar. itd.; szczególnie aktywna w latach 80. w zwalczaniu Solidarności; odpowiedzialna m.in. za przypadki uprowadzeń i mordów skrytobójczych; rozwiązana 1990 i zastąpiona przez Urząd Ochrony Państwa.
zgłoś uwagę
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia