Sewilla
 
Encyklopedia PWN
Sewilla, Sevilla,
m. w południowo-zachodniej Hiszpanii, nad rz. Gwadalkiwir, 85 km od ujścia do Zat. Kadyksu (O. Atlantycki);
— 689 tys. mieszk. (2019), zespół miejski 1,5 mln mieszk. (2009); stol. regionu Andaluzja i ośrodek administracyjny prowincji Sewilla; gł. ośr. gosp. i kult. Andaluzji; przemysł maszyn., samochodowy, lotn., stoczn., chem., włók., materiałów budowlanych, drzewny; port rzeczny, dostępny dla statków mor.; węzeł kol. i drogowy; port lotn.; uniw. (zał. 1502); muzea (m.in. archeol.); ośr. turyst. o międzynar. znaczeniu; miejsce świat. wystawy Expo 1992.
Historia. Starożytne Hispalis; osada iberyjska i fenicka, od I w. p.n.e. kolonia rzymska; w V w. n.e. zajmowana przez Wandalów, Swewów i Wizygotów; 712–1248 pod panowaniem muzułm. (844 zdobyta przejściowo przez Normanów), 1023–91 stol. państewka Abbadytów; przeżywała okresy świetności gosp. i kult.; 1248 włączona przez Ferdynanda III do Kastylii; 1503–1717 jako siedziba urzędu Casa de Contratación de las Indias miała monopol na prowadzenie handlu z Ameryką i w XVI–XVII w. była jednym z gł. ośr. handlu świat., wielkim centrum rzemiosła i finansów, najludniejszym miastem Hiszpanii (ok. 100–150 tys. mieszk.), ośr. nauki i sztuki (uniw., szkoły: żegl. i mal.); w XVII w. stopniowy regres handlu, w XVIII w. utrata znaczenia; 1808–10 siedziba nar. Junty Centralnej (antyfr.); na przeł. XIX i XX w. ośr. ruchu anarchistycznego; podczas wojny domowej 1936–39 w rękach frankistów; 1929 miejsce wystawy iberoamer., a 1992 — światowej.
Zabytki. Mury arabskie z wieżą Torre del Oro (1220); Alkazar Królewski (w stylu mudéjar; 1364–66); późnogot. katedra (1401–1506) z bogatą dekoracją rzeźbiarską i wyposażeniem wnętrz oraz przylegającą od północy słynną dzwonnicą tzw. La Giralda (1184–93 — dawny minaret), zespół wpisany na Listę Świat. Dziedzictwa Kult. i Przyr. UNESCO; zabytkowe kościoły: S. Anna (1280) z portalem rom., S. Gil (XIII w.), S. Isidoro i S. Catalina (XIV w.), S. Marcos z wieżą w stylu mudejar i S. Andrés (XIV–XV w.), S. Maria la Blanca (1391, XVII w.), S. Salvador (1671–1712), S. Maria Magdalena (1692–1724), Patio de los Naranjos z kościołem Sagrario (XVII w.) i znaną biblioteką Kolumba (XVI w.); klasztory i pałace (m.in. Alba XV w., Pilatos XVI w.); ratusz w stylu plateresco (XVI w.); giełda (1583–98, J. de Herrera).
zgłoś uwagę
Ilustracje
Sewilla, wieża Torre del Oro fot. E. Wojdecki/Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia