Rolnictwo — najważniejsze daty z historii
Zgłoś uwagę
UWAGA: Po wysłaniu zgłoszenia, otrzymasz wiadomość mailową z prośbą o jego potwierdzenie.
Rolnictwo — najważniejsze daty z historii
Najważniejsze daty z historii rolnictwa | |
Prehistoria i starożytność | |
IX–VIII tysiąclecie p.n.e. | Początki rolnictwa na Bliskim Wschodzie — kopieniactwo |
VII–VI tysiąclecie p.n.e. | Udomowienie w Azji bydła, świń, owiec, kóz, koni. Koczowniczy system uprawy roli |
V tysiąclecie p.n.e. | Początki rolnictwa w Europie |
IV tysiąclecie p.n.e. | Zastosowanie urządzeń nawadniających w Mezopotamii. Pierwsze czterokołowe wozy. Wynalezienie radła |
III tysiąclecie p.n.e. | Powszechny i szybki rozwój rolnictwa w Europie — uprawa pszenicy, jęczmienia, prosa, lnu, soczewicy, bobu, grochu; w Chinach — także soi i ryżu; w Egipcie — warzyw oraz krzewów i drzew owocowych. Pasterstwo |
przeł. III i II tysiąclecia p.n.e. | Zastosowanie w rolnictwie narzędzi z brązu. Pojawienie się żaren w Azji Mniejszej i Egipcie |
ok. 1800–1700 p.n.e. | Pojawienie się radła na ziemiach polskich |
II–I tysiąclecie p.n.e. | Udomowienie kur, gęsi i kaczek |
1. poł. I tysiąclecia p.n.e. | Zastosowanie w rolnictwie (także na ziemiach polskich) narzędzi żelaznych. Rozkwit ogrodnictwa w Mezopotamii. Początki gospodarki przemienno-odłogowej na ziemiach polskich |
VI w. p.n.e. | Zastosowanie kieratu do napędu urządzeń nawadniających w Babilonii |
ok. 550 p.n.e. | Pierwsze kompendium wskazań i przepisów z gospodarstwa wiejskiego w Kartaginie (Mago) |
IV w. p.n.e. | Zastosowanie półkoska do wycinania traw |
ok. 300 p.n.e. | Pierwszy opis roślin uprawnych w dziele greckiego filozofa Teofrasta z Eresos |
2. poł. III w. p.n.e. | Zastosowanie nawozów zielonych (gł. łubinu) do użyźniania pól w państwie rzymskim |
ok. 120 p.n.e. | Pierwsze młyny wodne w państwie rzymskim |
I w. p.n.e. | Pojawienie się żaren obrotowych na ziemiach polskich |
I w. p.n.e.–I w. n.e. | Dzieła pisarzy rzymskich, m.in. Pliniusza Starszego i Kolumeli, o rolnictwie — wykorzystywane w całym średniowieczu |
I–V w. n.e. | Rozwój rolnictwa w krajach imperium rzymskiego — nawadnianie i nawożenie gleby, chów licznych ras zwierząt domowych |
Średniowiecze | |
2. poł. I tysiąclecia n.e. | Pierwsze ślady stosowania sochy na terenach pn.-wsch. Europy. Wynalezienie pługa w zach. Europie |
V–VIII w. | Upadek rolnictwa w pd. i zach. Europie w związku z rozpadem cesarstwa rzymskiego i wędrówkami ludów |
VII w. | Na ziemiach polskich przechodzenie od gospodarki żarowej do dwupolówki |
VIII–IX w. | Upowszechnienie się dużych sierpów w zach. Europie |
IX–X w. | Pojawienie się w zach. Europie pługa koleśnego. Początek upowszechniania trójpolówki ugorowej w państwie Karolingów |
ok. X w. | Przeniesienie z Chin do Europy chomąta i podków. |
ok. XI w. | Pierwsze wiatraki w Persji. Pojawienie się żaren obrotowych i stęp nożnych na ziemiach polskich |
XII w. | Pierwsze młyny wodne w zach. Europie i na Śląsku. Pojawienie się kosy w zach. Europie i pługa koleśnego w Polsce |
ok. XIII w. | Rozpowszechnienie się trójpolówki klasycznej w środk. i pn. Europie. W Ameryce Pd. (Inkowie) zastosowanie guana do nawożenia |
XIII w. | Pierwsze wiatraki w zach. Europie i na Pomorzu |
1306 | Podręcznik rolnictwa P. Crescenziego (Włochy), rozpowszechniony w Europie w licznych przekładach (w Polsce od 1549) |
XIV w. | W Polsce pierwsze wiatraki (Wielkopolska), pojawienie się kosy |
2. poł. XIV–1. poł. XV w. | Rozkwit rolnictwa i ogrodnictwa w Europie w związku z potrzebami rozwijających się miast. Początek wielkich prac odwadniających w Holandii (budowa kanałów, śluz, polderów) |
Czasy nowożytne | |
1520–70 | Sprowadzenie z Ameryki do Europy (Hiszpania, Francja) kukurydzy, tytoniu, ziemniaków, słonecznika oraz indyków |
koniec XVI w. | Powstanie wielu encyklopedycznych dzieł o rolnictwie w Europie. Pojawienie się w zach. Europie upraw roślin pastewnych |
1588 | Pierwsza książka o rolnictwie w Polsce (A. Gostomski Gospodarstwo) |
XVI–XVII w. | Rozwój zbożowych folwarków pańszczyźnianych w środk. i wsch. Europie |
XVII w. | Pojawienie się płodozmianu — Holandia |
1710 | Pierwsza szklarnia ogrzewana — Holandia |
1731 | Zapoczątkowanie nowoczesnego płodozmianu (tzw. norfolskiego) — W. Brytania |
1747 | Uzyskanie cukru z buraków — Niemcy (A. Marggraf) |
2. poł. XVIII w. | Powszechne wprowadzenie ziemniaka do uprawy polowej w zachodniej Europie (w Polsce po około 1815). Rozpowszechnienie w wielu europejskich krajach hodowli owiec merynosów sprowadzanych z Hiszpanii |
1785 | Skonstruowanie w W. Brytanii prototypu udoskonalonego siewnika rzędowego (J. Cooke) oraz zbudowanie cepowego zespołu młócącego (A. Meikle) |
Wiek XIX | |
koniec XVIII– pocz. XIX w. | Rozpowszechnienie się systemu płodozmianowego w rolnictwie europejskim; wprowadzenie roślin pastewnych i okopowych. Stworzenie nowych ras zwierząt hodowlanych w W. Brytanii (R. Bakewell i bracia Colling) |
1802 | Sformułowanie próchnicowej teorii odżywiania się roślin (A. Thaer) — Niemcy. Założenie przez F.C. Acharda pierwszej w świecie cukrowni buraczanej w Konarach na Dolnym Śląsku |
1805 | Uruchomienie pierwszej na ziemiach polskich wytwórni maszyn i narzędzi rolniczych (Zwierzyniec nad Wieprzem) |
1806–07 | Powstanie pierwszych w Europie wyższych szkół rolniczych — Niemcy (A. Thaer w Möglin) i Szwajcaria (P. Fellenberg w Howfyl) |
1810 | Początki stosowania saletry chilijskiej do nawożenia; 1840 początek jej importu do zach. Europy |
1811 | Wynalezienie metody konserwowania żywności w puszkach — Francja (N.F. Appert) |
od 1811 | Rozwój uprawy buraków cukrowych i cukrownictwa w Europie (dekrety cesarza Napoleona I) |
1816–20 | Utworzenie Instytutu Agronomicznego w Marymoncie k. Warszawy, jednej z pierwszych wyższych szkół rolniczych w Europie. Skonstruowanie siewnika rzutowego — W. Brytania |
1826 | Skonstruowanie pierwszej żniwiarki konnej — W. Brytania (P. Bell). Zbudowanie pierwszej cukrowni w Królestwie Polskim (Częstocice, obecnie w Ostrowcu Świętokrzyskim) |
1827 | Skonstruowanie pługa z odkładnicą cylindryczną — Czechy |
1828 | Uruchomienie pierwszego młyna parowego w Królestwie Polskim (Warszawa) |
1830 | Pojawienie się pierwszych ciągników parowych — USA, W. Brytania, Francja |
1832–34 | Założenie pierwszych rolniczych stacji doświadczalnych — W. Brytania, Francja |
1834 | Opatentowanie nowoczesnej żniwiarki (C.H. McCormick) i zbudowanie kosiarki konnej — USA |
1835–57 | W Polsce wydanie 12-tomowego dzieła M. Oczapowskiego Gospodarstwo wiejskie |
1836 | Zbudowanie pierwszego konnego kombajnu zbożowego — USA |
1840 | Udowodnienie teorii mineralnego odżywiania się roślin — Niemcy (J. Liebig) i wprowadzenie naukowych podstaw nawożenia. Zbudowanie pierwszej lokomobili rolniczej — USA |
1843 | Założenie pierwszej fabryki superfosfatu — W. Brytania |
1856 | Zbudowanie kopaczki gwiazdowej do ziemniaków — W. Brytania |
1857 | Początek seryjnej produkcji żniwiarek nożycowych w Królestwie Polskim (fabryka Evans, Lilpop et Comp.) |
1858 | Skonstruowanie pługa napędzanego przez lokomobilę — W. Brytania (J. Fowler) |
1860 | Opatentowanie produkcji nawozów potasowych — Niemcy (A. Frank) |
1861 | Początek wydobycia soli potasowej — Niemcy |
1869 | Wprowadzenie pasteryzacji do przetwórstwa spożywczego — Francja |
1871–73 | Powstanie pierwszych fabryk margaryny — Holandia |
1874 | Skonstruowanie pierwszego silosokombajnu — USA |
1885 | Powstanie pierwszych zakładów produkcji tomasyny (przemiał żużli Thomasa) — Niemcy |
1888 | Niezależne odkrycie przyswajania azotu z powietrza przez bakterie brodawkowe u roślin motylkowych (wzbogacanie gleby w azot) dokonane przez uczonych: duńskiego — M. Beijerincka, polskiego — A. Prażmowskiego i niemieckiego — H. Hellriegela |
1889 | Pierwsze ciągniki spalinowe (dopiero od 1917 produkcja seryjna) — USA |
1890 | Otrzymanie nawozów azotowych z azotu zawartego w powietrzu — Niemcy. Odkrycie bakterii nitryfikacyjnych w glebie — Rosja |
1895 | Wyhodowanie wysokocukrowej odmiany buraka cukrowego w Królestwie Polskim (A. Janasz w zakładzie hodowli roślin w Dańkowie) |
XIX w. | Dynamiczny rozwój osadnictwa rolniczego w Ameryce (w USA 1860–1910 wzrost powierzchni zasiewów z 65 mln ha do 139 mln), Azji (Syberia), Australii, Afryce |
2. poł. XIX w. | Gwałtowny wzrost produkcji rolnej w zachodniej Europie w wyniku stosowania nawozów mineralnych (wielokrotny wzrost plonów z hektara) oraz wielkie rozszerzenie obszaru użytków rolnych |
przeł. XIX i XX w. | Rozwój hodowli roślin dzięki stosowaniu metody krzyżowania |
Wiek XX | |
pocz. XX w. | Rozwój naukowego gleboznawstwa w Rosji (później w ZSRR): W. Dokuczajew, P. Kostyczew, N. Sibircew. Dalsze rozpowszechnianie się stosowania nawozów mineralnych |
1902–04 | Zbudowanie pierwszego ciągnikowego kombajnu zbożowego i pierwszego kombajnu do zbioru ziemniaków — USA |
1903 | Rozpoczęcie produkcji pierwszych na ziemiach polskich silników spalinowych dla rolnictwa — Królestwo Polskie (Ursus) |
1910 | Produkcja widłowej kopaczki do ziemniaków w Wielkim Księstwie Poznańskim (Zakłady Przemysłu Metalowego „H. Cegielski”) |
1911 | Skonstruowanie w Poznańskiem jednej z pierwszych deszczowni w Europie |
1913 | Zbudowanie pierwszego kombajnu do zbioru buraków cukrowych — Niemcy |
1914 | Rozpoczęcie seryjnej produkcji ciągników rolniczych — USA |
1915 i 1928 | Uruchomienie w Polsce fabryk związków azotowych w Chorzowie i Mościcach |
1918–39 | Reformy rolne w środkowowsch. Europie |
1922 | Wyprodukowanie pierwszego polskiego ciągnika (Ursus) |
lata 20. | Skonstruowanie pierwszej dojarki elektrycznej — Niemcy |
1939 | Odkrycie owadobójczego działania DDT (azotox) — początek szybkiego rozwoju stosowania syntetycznych związków organicznych w ochronie roślin |
od 1944 | Radykalne reformy rolne w krajach bloku komunistycznego. Reformy rolne oraz podnoszenie poziomu rolnictwa w byłych krajach kolonialnych Azji i Afryki oraz w krajach Ameryki Łacińskiej |
1950–85 | Szybki rozwój chemizacji rolnictwa (gwałtowny wzrost zużycia nawozów mineralnych, chemicznych środków ochrony roślin i in.) |
od 1950 | Rozwój techniczny rolnictwa (energetyzacja, umaszynowienie, budownictwo gospodarcze, melioracje wodne itp.) w krajach o wysokim i średnim poziomie rozwoju ekonomicznego. Przyspieszony rozwój hodowli roślin i zwierząt gospodarskich dzięki wykorzystaniu inżynierii genetycznej. Wzrost stosowania przemysłowych mieszanek paszowych, koncentratów wysokobiałkowych oraz dodatków mineralnych zwiększających produkcyjność zwierząt gospodarskich |
1955 | Wyhodowanie wysokoplennych odmian pszenicy o krótkiej słomie, tzw. półkarłowych — USA (N.E. Borlaug) |
od 1955 | Upowszechnienie uprawy wysokoplennych zbóż z jednoczesnym silnym nawożeniem mineralnym, ochroną chemiczną roślin, nawadnianiem gruntów (tzw. zielona rewolucja) na obszarach stałego niedoboru żywności. Rozwój interwencjonizmu agrarnego (głównie ochrona celna, subsydiowanie rolnictwa), zwł. w krajach ekonomicznie rozwiniętych |
od 1970 | Zapoczątkowanie rolnictwa ekologicznego i wdrażanie prawnych, ekonomicznych i organizacyjnych mechanizmów oraz urządzeń technicznych w ochronie rolniczego środowiska naturalnego |
od lat 80. | Pierwsze próby wykorzystania GPS w rolnictwie (tzw. rolnictwo precyzyjne) |
od 1991 | W Polsce wdrożenie do praktyki metody integrowanej produkcji owoców, łączącej biologiczne i chemiczne metody ochrony roślin |
od 1994 | Wprowadzanie do uprawy transgenicznych odmian roślin uprawnych (soja, kukurydza, bawełna, rzepak i in.) — gł. USA, Argentyna, Kanada, Chiny |
zgłoś uwagę