Pesach
 
Encyklopedia PWN
Pesach
[hebr.],
gr. Pascha,
święto w judaizmie;
należało do tzw. świąt pielgrzymich (wraz z SzawuotSukot), związanych w czasach Drugiej Świątyni (od VI w. p.n.e.) z pielgrzymką do Świątyni Jerozolimskiej; od VII w. p.n.e. obchodzone na pamiątkę wyjścia Izraelitów pod wodzą Mojżesza z egipskiej niewoli; nazwa Pesach (hebrajskie pesach ‘przejście, ominięcie’) nawiązuje do biblijnej opowieści o zagładzie pierworodnych dzieci egipskich, podczas gdy śmierć ominęła domy żydowskie, których odrzwia były posmarowane krwią baranka; zaczyna się 15 nisan (przełom marca i kwietnia) i trwa w Izraelu 7, a w diasporze 8 dni. Połączono w nim dawny pasterski zwyczaj składania ofiary z pierworodnego baranka lub koźlęcia ze świętem rolniczym, zw. Świętem Przaśników (hebrajski chag ha-macot), czyli niekwaszonego chleba — pierwotnie wiosennym świętem odradzającej się przyrody oraz początku zbiorów jęczmienia i ofiarowania pierwszego chleba (przaśnego placka, macy); od czasu zburzenia Drugiej Świątyni (I w. n.e.) zaprzestano krwawych ofiar. W czasie trwania Pesach (pierwszy i ostatni dzień są pełnymi świętami, w diasporze pierwsze i ostatnie 2 dni, pozostałe — półświętami) wolno spożywać tylko niekwaszony chleb; wszelkie pokarmy zakwaszone są zakazane (hebrajski chamec ‘kwas’) i należy je przed Pesach usunąć z domu; Pesach rozpoczyna się uroczystym wspólnym posiłkiem całej rodziny, przebiegającym wg ściśle określonego porządku (hebrajski seder), w czasie którego jest czytana i śpiewana hagada paschalna (spisana w językach hebrajskich i aramejskim) oraz są odmawiane modlitwy, śpiewane psalmy i hymny; radosny nastrój tej uroczystości wyraża oczekiwanie na nieuchronne nadejście Królestwa Bożego na ziemi.
zgłoś uwagę
Ilustracje
Pesach. Stół przygotowany do żydowskiej wieczerzy paschalnej — Muzeum w Tykocinie fot. A. Olej/Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia