Ostatnia Wieczerza,
pożegnalna wieczerza paschalna Jezusa z uczniami;
Ostatnia Wieczerza
Encyklopedia PWN
wg Ewangelii synoptycznych, cytujących słowa Jezusa („To jest ciało moje... , To jest krew moja”), podczas Ostatniej Wieczerzy Jezus ustanowił sakrament Eucharystii, łącząc ją z faktem swojej bliskiej śmierci, z ofiarą Nowego Przymierza oraz z perspektywą uczty zbawionych w czasach ostatecznych; wg teologii chrześcijańskiej Ostatnia Wieczerza pozostaje w ścisłym związku z męką, śmiercią i zmartwychwstaniem Jezusa — łącznie nazywa się te wydarzenia misterium paschalne.
W sztukach plastycznych sceny z Ostatniej Wieczerzy występowały już od starożytności (np. mozaika w kościele San Apolinare Nuovo w Rawennie, przed 526); od X w. ukształtowała się zamknięta scena — apostołowie z Jezusem pośrodku siedzący wokół (prostokątnego) stołu; zwykle przedstawiano moment zapowiedzenia przez Jezusa zdrady Judasza; w sztuce Zachodu zwracano uwagę na stworzenie dramatycznego napięcia między ustanowieniem Najświętszego Sakramentu i zapowiedzią zdrady (fresk Leonarda da Vinci w refektarzu kościoła Santa Maria delle Grazie w Mediolanie), w sztuce Wschodu zaś podkreślano sakramentalność wydarzenia, komunię apostołów.
