Muzeum Narodowe

Muzeum Narodowe w Warszawie,

placówka powołana 20 V 1862 jako Muzeum Sztuk Pięknych.

Rozwój nastąpił po podporządkowaniu 1915 władzom miejskim, pod dyrekcją (1916–35) B. Gembarzewskiego; 1916 muzeum przemianowano na Muzeum Narodowe; pierwotna siedziba przy ul. Podwale 15; 1926–38 wybudowano w Al. Jerozolimskich nowy gmach wg projektu T. Tołwińskiego; 1935–82 dyrektor S. Lorentz; 1939–45 gmach Muzeum Narodowego został znacznie uszkodzony, a zbiory w większości wywieziono do Niemiec; znaczną ich część odzyskano drogą rewindykacji. Zbiory i galerie sztuki starożytnej (egipskiej, greckiej, etruskiej, rzymskiej, bizantyńskiej, m.in. od 1964 słynne freski z Faras), sztuki średniowiecznej XIV–początek XVI w. (malarstwo i rzeźba), sztuki polskiej XVI–XX w. (malarstwo, rzeźba, grafika, rysunki i miniatury), sztuki współczesnej (malarstwo, grafika, rzeźba, sztuka zdobnicza), sztuki obcej (malarstwo niderlandzkie XV–XVII w., flamandzkie XVII w., holenderskie XVII w., niemieckie XV–XIX w., włoskie XIV–XVIII w., rosyjskie XVIII–XIX w., grafika i rysunki XVI–XX w., rzeźba XV–XIX w.), gabinet miniatur, galeria sztuki zdobniczej (XIX–pocz. XX w.: meble, metale i złotnictwo, ceramika, szkło, tkaniny), sztuki Bliskiego i Dalekiego Wschodu, gabinet monet i medali (numizmatyka starożytna, monety i medale obce i polskie z X–XIX w.); biblioteka; pracownie konserwatorskie i fotograficzne. Jako oddziały do Muzeum Narodowego zostały przyłączone: Łazienki Królewskie, pałac Radziwiłłów w Nieborowie, pałac Branickich w Wilanowie (ob. Łazienki i Wilanów są samodzielnymi muzeami); oddziałem Muzeum Narodowego pozostaje pałac w Nieborowie, Muzeum im. X. Dunikowskiego w Królikarni i Muzeum Plakatu w Wilanowie.

Siemiradzki Henryk, Dirce chrześcijańska, 1897 — Muzeum Narodowe, Warszawa

Kotsis Aleksander, Dziewczynka z lalką ok. 1872 — Muzeum Narodowe, Warszawa

Kowarski Felicjan Szczęsny, Wędrowcy 1930 — Muzeum Narodowe, Warszawa

Kossak Wojciech, Olszynka Grochowska, 1886 — Muzeum Narodowe, Warszawa

Kossak Juliusz, Myśliwy z ogarami, 1868 — Muzeum Sztuki, Łódź

Grassi Joseph, Portret Tadeusza Kościuszki, 1792 — Muzeum Narodowe, Warszawa

Gierymski Maksymilian, Patrol powstańczy, 1872/1873 — Muzeum Narodowe, Warszawa

Gierymski Aleksander, W altanie, 1882 — Muzeum Narodowe, Warszawa

Gierymski Aleksander, Piaskarze, 1887 — Muzeum Narodowe, Warszawa

Fałat Julian, Polesie, 1915, Muzeum Narodowe, Warszawa

Dunikowski Ksawery, Tchnienie, przed 1903 — Muzeum Narodowe, Warszawa

Wedgwood Josiah, ceramika, część serwisu — Muzeum Narodowe, Warszawa

Ajdukiewicz Tadeusz, Autoportret — Muzeum Narodowe, Warszawa

Żmurko Franciszek, Portret kobiecy , 1884 — Muzeum Narodowe, Warszawa

Zaleski Marcin, Wzięcie Arsenału w noc 29 listopada 1830, ok. 1830 — Muzeum Narodowe, Warszawa

Zaleski Marcin, Widok Pałacu na Wodzie w Łazienkach latem, ok. 1836–1838 — Muzeum Narodowe, Warszawa

Wyspiański Stanisław, Dziewczynka z fiołkami, 1896 — Muzeum Narodowe, Warszawa

Wyczółkowski Leon, Rybacy, 1891 — Muzeum Narodowe, Warszawa

Wojniakowski Kazimierz, Uchwalenie Konstytucji 3 maja, 1806 — Muzeum Narodowe, Warszawa

Witkiewicz Stanisław Ignacy, Fantazja, 1921–22 — Muzeum Narodowe, Warszawa

Czapski Józef, Opera leśna w Sopocie, 1937 — Muzeum Narodowe, Warszawa

Wańkowicz Walenty, Mickiewicz na Judahu Skale, ok. 1828 — Muzeum Narodowe, Warszawa

Chwistek Leon, Uczta, ok. 1925 — Muzeum Narodowe, Warszawa

Chińskie wazony porcelanowe, XVII/XVIII w. — Muzeum Narodowe, Warszawa

Chełmoński Józef, Bociany, 1900 — Muzeum Narodowe, Warszawa

Strzemiński Władysław, Powidoki słońca, 1948–49 — Muzeum Narodowe, Warszawa

Strzemiński Władysław, Dwie żniwiarki — Muzeum Narodowe, Warszawa

Strobel Bartłomiej, Portret Wilhelma Orsettiego, ok. 1644 — Warszawa, Muzeum Narodowe

Stanisławski Jan, Pejzaż zimowy, Muzeum Narodowe, Warszawa

Sleńdziński Ludomir, Portret żony Ireny, 1925 — Muzeum Narodowe, Warszawa

Pieta z Lubiąża, ok. 1370 — Muzeum Narodowe, Warszawa

Peszka Józef, Portret Adama Kazimierza Czartoryskiego, ok. 1792 — Muzeum Narodowe, Warszawa

Norblin Jan Piotr, Towarzystwo na wycieczce nad jeziorem, ok. 1777 — Muzeum Narodowe, Warszawa

Norblin Jan Piotr, Powstanie kościuszkowskie. Wieszanie zdrajców — Muzeum Narodowe, Warszawa

Miśnia, serwis Łabędzi, porcelana miśnieńska, 1737–41 — Muzeum Narodowe, Warszawa.

Matejko Jan, Zawieszenie dzwonu Zygmunta, 1874 — Muzeum Narodowe, Warszawa.

Matejko Jan, Stańczyk, 1862 — Muzeum Narodowe, Warszawa

Matejko Jan, Autoportret artysty, 1892 — Muzeum Narodowe, Warszawa.

Makowski Tadeusz, Kapela dziecięca , 1922/1923 — Muzeum Narodowe, Warszawa

Bacciarelli Marcello, Nadanie konstytucji Księstwu Warszawskiemu przez Napoleona I w 1807, 1809–11 — Muzeum Narodowe, Warszawa

Axentowicz Teodor, Kołomyjka (Oberek), 1895 — Muzeum Narodowe, Warszawa

Linke Bronisław Wojciech, Czerwony autobus, 1959–1961 — Muzeum Narodowe, Warszawa