Lévinas
filozof fr., pochodzenia żydowsko-litew.;
[lewinạ]
Emmanuel, ur. 12 I 1906, Kowno, zm. 25 XII 1995, Paryż,
Lévinas Emmanuel
Encyklopedia PWN
uczeń E. Husserla i M. Heideggera; od 1964 profesor uniwersytetu w Poitiers; od 1967 w Paris-Nanterre, od 1973 na Sorbonie; przyczynił się do wprowadzenia fenomenologii na grunt fr.; wykorzystując metodę opisu fenomenologicznego głosił, że celem filozofii jest dotarcie do źródłowego doświadczenia, którym jest uznanie „Drugiego” (człowieka) jako „Innego”, jako zewnętrzności kwestionującej pierwszoplanowość sfery „Ja”. Rozerwanie totalności rządzącej filozofią eur. (G.W.F. Hegel, M. Heidegger), odkrycie w twarzy „Drugiego” śladu „Nieskończonego” jest równoznaczne z odkryciem odpowiedzialności za „Drugiego”, z doznaniem swoistej bierności wobec niego jako „Nieskończonego”, z uznaniem się za jego zakładnika; tutaj bierze początek pierwotna relacja między bytami — metafizyka jest w istocie etyką, ruchem ku transcendencji wykraczającym poza bycie; z upływem lat Levinas odkrywał podobne treści tkwiące w judaizmie. Filozofia Levinasa wywarła wpływ na współcz. myśl filoz. i teol. (m.in. J.-L. Marion, J. Tischner); polemikę z Levinasem podjęli m.in. J. Derrida i P. Ricoeur; Całość i nieskończoność (1961, wyd. pol. 1998), Trudna wolność. Eseje o judaizmie (1963, wyd. pol. 1991), Inaczej niż być lub ponad istotą (1974, wyd. pol. 2000), Etyka i Nieskończony (1982, wyd. pol. 1991), O Bogu, który nawiedza myśl (1986, wyd. pol. 1994).
