Konya
m. w południowo-środkowej Turcji, na Równinie Konijskiej (kotlina na południu Wyż. Anatolijskiej), u północnego podnóża Taurusu, na wys. ok. 1030 m;
[kọnja] 
,
, Konya
Encyklopedia PWN
— 968 tys. mieszk. (2008), zespół miejski ok. 1,2 mln; ośrodek administracyjny ilu Konya. Duży ośr. handl.; przemysł spoż., włók. (zwłaszcza bawełniany), cementowy, metal., chem.; rzemiosło (dywany i in.); węzeł drogowy; lotnisko; połączenie kol. z İzmirem i Adaną; ośr. turyst. i kultu rel. muzułmanów; uniw. (zał. 1975); muzeum archeologiczne.
Historia. Starożytne Ikonium, jeden z najstarszych ośr. miejskich na świecie, ślady nieprzerwanego osadnictwa od III tysiącl. p.n.e.; należało do państwa Hetytów, następnie w III w. p.n.e. zhellenizowane; od 25 r. p.n.e. w rzym. prow. Galacja, od ok. 372 n.e. stol. prow. Likaonia; w VII–IX w., jako bizant. miasto graniczne, pustoszone przez najazdy Arabów; ok. 1072 zdobyły je tur. plemiona pod wodzą dyn. Seldżuków, i odtąd, pod nazwą Konya, stolica sułtanatu konijskiego tzw. Seldżuków rumijskich; rozkwit arch. i kult. miasta; w świecie islamu znane z działalności Dż. Rumiego, poety i mistyka sufickiego z XIII w., którego mauzoleum oraz siedziba zał. przez niego bractwa maulawijja stały się celem pielgrzymek; po upadku Seldżuków, od pocz. XV w. we władaniu Hulagidów, następnie turkm. księstwa Karamanlı, ok. 1467 włączone do imperium osmańskiego, upadek miasta; ponowny rozwój po zbudowaniu kolei Stambuł–Bagdad w 2. poł. XIX w.
Zabytki. Liczne zabytki islamu, gł. z czasów seldżuckich; zespół budowli klasztoru (tekke) maulawijja [‘derwiszów tańczących’] z XIII w. (ob. muzeum islamu); meczety, m.in.: Alaeddina Keykobada (na terenie dawnej cytadeli z pałacem), Sahip Atâ — oba z XIII w.; medresy z XIII w.: Büyük Karatay, İnce Minareli, Sirçalı (we wszystkich ob. muzea).
