Konstantyn V, z dynastii syryjskiej, ur. 718, Konstantynopol, zm. 14 IX 775, Strongylon,
cesarz bizant. od 741;
Konstantyn V
Encyklopedia PWN
stoczył walkę o tron ze swym szwagrem Artabasdem (742–743); w wojnie, której celem było powstrzymanie ekspansji arabskiej, przeszedł do kontrofensywy i odnosił zwycięstwa w Armenii, Mezopotamii i Syrii, a także na morzu (749–752); w licznych wyprawach (756–775) osłabił państwo bułgarskie; zaniedbał jednak obrony resztek posiadłości w Italii, gdzie przewagę zyskali Frankowie udzielający swej protekcji Państwu Kośc.; papiestwo, przeciwne K. jako zwolennikowi ikonoklazmu, przestało uznawać jego zwierzchność; 754 synod w Hierei nad Bosforem zakazał kultu ikon, którego zwolennicy, zwłaszcza wśród mnichów, byli prześladowani i emigrowali do Italii. K. wzmocnił pozycję Bizancjum na Wschodzie; jego działalność została jednak negatywnie oceniona przez historiografów.
