Josephsona zjawiska
zjawiska występujące na słabych złączach (kontaktach) między nadprzewodnikami (nadprzewodnictwo);
[z. dżəuzıfsona],
Josephsona zjawiska
Encyklopedia PWN
słabe złącze może stanowić kontakt poprzez cienką (rzędu 10 nm) warstwę izolatora, przez którą mogą przenikać (tunelować) pary Coopera, lub b. wąskie połączenie nadprzewodzące, tzw. mikromostek. Przez układ dwóch nadprzewodników rozdzielonych taką warstwą izolatora może przepłynąć prąd nadprzewodzący o natężeniu mniejszym niż kryt. dla danego złącza, nie powodując na nim spadku napięcia; wówczas wartość kryt. prądu jest okresową funkcją strumienia magnet. przenikającego złącze (okres wynosi 1 kwant strumienia) — jest to stałoprądowe z.J. Po przekroczeniu przez prąd natężenia kryt. na złączu pojawia się napięcie, czyli stały prąd staje się prądem normalnym; prócz tego przez złącze popłynie szybkozmienny prąd nadprzewodzący o częst. proporcjonalnej do napięcia (współczynnik proporcjonalności wynosi 484 MHz/V) — jest to zmiennoprądowe z.J. Oba zjawiska znajdują zastosowanie w przyrządach do pomiaru bardzo słabych pól magnet. (m.in. wywołanych akcją serca — magnetokardiografia) i b. słabych napięć, do detekcji i przemiany częst. mikrofalowych, w bolometrii i w termometrii szumowej, a także do realizacji wzorca jednostki napięcia.
