Jacobsona narząd

Jacobsona narząd, narząd przylemieszowy,

parzysty narząd zmysłowy wielu kręgowców lądowych (z wyjątkiem ptaków);

występuje po obu stronach lemiesza; ma postać 2 symetrycznych jamek podłużnych lub kulistych, wyłożonych nabłonkiem zmysłowym (złożonym wyłącznie z chemoreceptorów), połączonych z jamą ustną; u naczelnych jest szczątkowy lub nie występuje; służy do oceny pokarmu — znajdującego się w jamie gębowej (płazy i niektóre gady), i substancji zapachowych — przenoszonych ze środowiska zewn. za pomocą końców rozdwojonego języka (hatterie, jaszczurki i węże), także do odbioru feromonów (u ssaków). Opisany po raz pierwszy u ssaków przez L.J. Jacobsona (1809).