Irlandzkie Bractwo Republikańskie, ang. Irish Republican Brotherhood (IRB),
irl. organizacja niepodległościowa 1858–1924;
Irlandzkie Bractwo Republikańskie
Encyklopedia PWN
pocz. nazwa irl. gałęzi fenian, od lat 70. XIX w. — tajne, kadrowe stowarzyszenie, kontynuujące ideę walki zbrojnej przeciw Brytyjczykom o niepodległość Irlandii; w USA działała zbliżona doń organizacja Clan na Gael; w latach 80. XIX w. przeprowadziło zamachy bombowe w Anglii; po 1900 zdobyło silne wpływy w irl. organizacjach nar.-kult. (jak Liga Gaelicka), zaangażowało się w tworzenie paramilitarnych Ochotników Irlandzkich i 1916 zdecydowało o wznieceniu powstania wielkanocnego; 1919–22 ze względu na osobę M. Collinsa, wówczas przywódcy IRB, miało udział w organizowaniu IRA i kierowaniu nią, potem w tworzeniu armii Wolnego Państwa Irlandzkiego.
