Hessen Sergiusz, ur. 16 VIII 1887, Ust-Sysolsk (ob. Syktywkar, Rosja), zm. 2 VI 1950, Łódź,
pedagog; przedstawiciel pedagogiki i filozofii kultury.
Hessen Sergiusz
Encyklopedia PWN
Ukończył gimnazjum w Petersburgu; od 1905 studiował w Heidelbergu i Fryburgu Bryzgowijskim; współzałozyciel (wraz z H. Rickertem) czasopisma filoz. „Logos”; 1911 studiował w Marburgu u przedstawicieli neokantyzmu (H. Cohena, P. Natorpa, N. Hartmanna); od 1922 na emigracji (w Berlinie i Pradze) i od 1936 w Polsce, profesor Wolnej Wszechnicy Pol., w okresie II wojny światowej brał udział w tajnym nauczaniu, po wojnie profesor Uniw. Łódz.; Hessen był współtwórcą koncepcji pedagogiki kultury; uważał pedagogikę za stosowaną filozofię wartości; wychowanie pojmował jako kształtowanie osobowości przez wprowadzanie w świat ducha, czyli kultury, która jest urzeczywistnieniem w wytworach ludzkich wartości absolutnych, „ważnych bezwarunkowo”; w toku wychowania jednostka powinna przezwyciężyć fazy anomii i heteronomii, by osiągnąć fazę „osobowej autonomii”, w której jej osobowość jest zdolna do twórczego manifestowania się w kulturze; Podstawy pedagogiki (1923, wyd. pol. 1931), Szkoła i demokracja na przełomie (1932, wyd. pol. 1938), O sprzecznościach i jedności wychowania (1939), Struktura i treść szkoły współczesnej (1947); współcz. edycja: Dzieła wybrane (t. 1–5 1997).
