Cyzyk, gr. Kýzikos, rzym. Cyzicus,
staroż. miasto w północno-zachodniej części Azji Mniejszej (Turcja), na płw. Kapıdağı, nad morzem Marmara.
Cyzyk
Encyklopedia PWN
Kolonia zał. 756 p.n.e. przez Korynt, potem 675 p.n.e. przez Milet, o wielkim znaczeniu handl., rywal Bizancjum; w VI w. p.n.e. pod panowaniem lidyjskim, następnie perskim; brało udział w powstaniu jońskim; czł. I Ateńskiego Związku Mor.; u wybrzeży C. 411 p.n.e. Alkibiades pokonał Spartan; w okresie hellenistycznym znacznie powiększyło swe terytorium w głąb Myzji; pod panowaniem rzym. w ramach prow. Azja, jedno z ważniejszych miast i ośrodek kultu cesarskiego.