Chrystian IV

Chrystian IV, z dynastii Oldenburgów, ur. 12 IV 1577, Frederiksborg (Zelandia), zm. 28 II 1648, Kopenhaga,

król Danii i Norwegii od 1588, syn Fryderyka II, ojciec m.in. Fryderyka III.

Starał się wzmocnić władzę król., a także podnieść rzemiosło, handel i rolnictwo oraz poprawić byt chłopów i mieszczaństwa; dążył do zdobycia hegemonii w strefie Morza Bałtyckiego; budowa nowych fortec oraz reorganizacja floty i armii umożliwiły mu zwycięstwo w wojnie kalmarskiej ze Szwecją (1611–13); zakończona porażką interwencja 1625–29 po stronie protest. w wojnie trzydziestoletniej oraz przegrana nowa wojna ze Szwecją 1643–45 (utrata Gotlandii i Ozylii — ob. Sarema) położyły kres duńskiej przewadze w Skandynawii (początek dominacji Szwecji); opiekun uczonych i artystów, fundator wielu budowli w Kopenhadze, założyciel miast i portów, m.in. 1624 Christianii (po pożarze Oslo).