Antarktyka. Sytuacja prawna

Antarktyka. Sytuacja prawna.

W 1959 odbyła się w Waszyngtonie konferencja 12 państw, uczestników Międzynar. Roku Geofiz., zakończona podpisaniem traktatu w sprawie Antarktyki. Traktat przewiduje m.in.: wykorzystanie obszaru Antarktyki wyłącznie do celów pokojowych i zakaz wszelkich działań o charakterze wojsk.; wolność badań nauk. w Antarktyce i międzynar. współpracę w tej dziedzinie, zwłaszcza w zakresie wymiany informacji i obserwacji nauk. oraz wymiany personelu między stacjami i ekspedycjami. Postanowienia traktatu dotyczą obszarów na południe od 60 równoleżnika, łącznie z lodowcami szelfowymi. Państwa, które wynegocjowały traktat, postanowiły, że będą odbywać konsultacje w celu formułowania zaleceń dotyczących realizacji jego zasad; inne państwa mogą być dopuszczane do konsultacji, jeśli wykażą zainteresowanie Antarktyką i będą zakładały tam stacje nauk. lub wysyłały ekspedycje; 1977 Polska jako 13. państwo została dopuszczona do konsultacji (1991 było 26 takich państw). W 1964 przyjęto tekst Uzgodnionych środków zachowania fauny i flory Antarktyki, zgodnie z którym ochroną jest objęta Antarktyka i wszystkie wyspy oraz lodowce szelfowe na na południe od 60°S. W 1980 została przyjęta konwencja o zachowaniu żywych zasobów mor. Antarktyki, a 1988 — konwencja dotycząca zasobów mineralnych Antarktyki; ze względu na konieczność ochrony środowiska postanowiono nie eksploatować przez co najmniej 50 lat tych zasobów.