Aleksander III

Aleksander III, Orlando (Rolandus) Bandinelli, ur. ok. 1105, Siena, zm. 30 VIII 1181, Civita Castellana,

papież od 1159;

Włoch; prawnik, kanonista, profesor uniwersytetu w Bolonii; od 1150 kardynał-diakon, od 1151 kardynał-prezbiter, od 1153 kanclerz kurii rzymskiej; bliski współpracownik Hadriana IV, kontynuował jego antycesarską politykę, sojusznik Normanów sycylijskich; zwolennicy Hohenstaufów wysunęli kolejno antypapieży Wiktora IV (1159–64), Paschalisa III (1164–68), Kaliksta III (1168–78) i Innocentego III (1179–80); poparty przez większość episkopatu na synodzie w Tuluzie (1160), zmuszony był jednak rezydować głównie poza Rzymem (we Francji 1162–65 i Benewencie po1167); w traktacie weneckim 1177 Fryderyk I Barbarossa uznał go za prawowitego papieża, kończąc schizmę, co potwierdził sobór laterański III (1179); uregulował tryb wyboru papieża — wprowadził zasadę obioru 2/3 głosów, ograniczając prawo wyboru do kardynałów, kosztem cesarza, kleru i ludu rzymskiego.

Aleksander III, Orlando (Rolandus) Bandinelli, ok. 1105–1181, papież od 1159; fresk C. Salvatiego z poł. XVI w. — Watykan