Alandzkie, Wyspy. Historia

Alandzkie, Wyspy. Historia.

Od wczesnego średniowiecza zasiedlone przez Szwedów; obiekt rywalizacji krajów bałtyckich ze względu na duże znaczenie strategiczne; do 1809 należały do Szwecji jako część związanej z nią Finlandii, pokojem w Hamina przyznane Rosji; podczas wojny krymskiej 1854–55 zajęte przez flotę bryt.-fr., traktat 1856 nakazał ich demilitaryzację; 1917 i 1918 lądowanie wojsk szwedz. i niem.; 1921 decyzją Rady Ligi Narodów przyznane Finlandii pod warunkiem ich neutralności i demilitaryzacji oraz autonomii dla mieszkańców; autonomia wprowadzona statutem parlamentu fińskiego 1922 (odrębny parlament i samorząd), potwierdzona pokojem 1947 i ustawą fińską 1951; od 1957 Wyspy Alandzkie są czł. Rady Nordyckiej, od 1984 — Nordyckiej Rady Ministrów. W 1994 w odrębnym referendum mieszkańcy wyrazili zgodę na przystąpienie Wysp Alandzkich (wraz z Finlandią) do Unii Europejskiej.