Korynt, Kọrinthos,
m. w Grecji, w regionie Peloponez, na północno-wschodnim wybrzeżu Peloponezu, nad Zat. Koryncką (M. Jońskie), u podnóża góry Akrokorynt;
Korynt
Encyklopedia PWN
port mor.; ośrodek handlowy i turyst.; węzeł kol. i drogowy.
Historia. W starożytności miasto-państwo; zał. w IX w. p.n.e. przez Dorów, w VIII–VI w. okres rozkwitu (metropolia wielu kolonii); słynne z rękodzieła i sztuki (wazy, brązy, tkactwo) oraz budownictwa okrętowego; 146 zburzony przez Rzymian, 46 r. p.n.e. odbud. przez Cezara; gł. miasto rzym. prowincji Achaja; teren działalności Pawła z Tarsu (Listy do Koryntian); od 1205 w rękach krzyżowców, 1421–58 i 1682–1715 — Wenecjan, 1458–1822 (z przerwą) — Turków; 1858 zniszczone przez trzęsienie ziemi. Wykopaliska amer. (od 1895) odsłoniły znaczną część staroż. miasta: w centrum — agorę (przebudowana w okresie rzym.) z propylejami, pomieszczeniami sklepowymi, ogromną stoa o 71 doryckich kolumnach w fasadzie, świątyniami, mównicą, trzema bazylikami i monumentalnym ujęciem źródła Pejrene (II w. n.e.); na wzgórzu sąsiadującym z agorą od północy — ruiny dużej (21,49 × 53,82 m) świątyni doryckiej Apollina (ok. 510 p.n.e.); przy kolumnowej ulicy (zw. Lechajońską) — ślady okręgu Apollina, term Euryklesa; dalej na zachodzie — źródło Glauke, dobrze zachowany wykuty w skale odeon i teatr dla 15 tys. widzów (restaurowany II w. n.e.); ruiny willi rzym., z pięknymi mozaikami, i starej dzielnicy garncarzy (Keramejkos, VII–IV w. p.n.e.) z warsztatami i magazynami; sanktuarium Asklepiosa (połączone ze źródłem Lerny); na Akrokoryncie — pozostałości słynnej świątyni Afrodyty (VI w. p.n.e., restaurowana IV w. p.n.e.) i resztki fortyfikacji. Zabytki z wykopalisk w miejscowym muzeum.
