Brno
 
Encyklopedia PWN
Brno Wymowa,
m. we wschodnich Czechach, na skraju Wyż. Czesko-Morawskiej, w widłach rz. Svratka i Svitava (dorzecze Morawy); ośrodek adm. kraju południowomorawskiego.
wzmiankowane po raz pierwszy 1091, prawa miejskie 1243; rozwój miasta w XIII–XV w., zahamowany po klęsce Czechów pod Białą Górą (1620); Austriacy stworzyli z Brna silną twierdzę, opanowaną 1809 przez Francuzów; do 1855 w zamku brneńskim Špilberk mieściło się austr. więzienie polit. (Spielberg); w XIX w. Brno było dużym ośr. włókiennictwa i przemysłu metal.; 1849–1918 stol. Moraw. Duży ośr. gosp. i kult.-nauk.; gł. miasto Moraw; rozwinięty przemysł: elektromaszynowy (turbiny, kotły parowe, obrabiarki, silniki, konstrukcje stalowe, ciągniki, łożyska toczne, wyroby elektrotechniczne), zbrojeniowy i włók. (gł. wełn. i dziewiarski); ponadto wiele zakładów przemysłu: poligraficznego, chem. (m.in. tworzywa sztuczne), materiałów bud., drzewnego, spoż., papierniczego; ważny ośrodek handl. (międzynar. targi przem.); wielki węzeł kol. i drogowy; port lotn.; filia Czes. Akad. Nauk, 6 szkół wyższych (w tym uniw., zał. 1919, Akad. Wojsk.), wiele instytutów nauk.-badawczych; od 1966 międzynar. festiwale muz.; ośr. turyst.; teatry, filharmonia, muzea. Zabytkowy układ urb.; got. kościół Św. Jakuba (XII, XVI, XIX w.), katedra Św. Piotra i Pawła (XIV, XIX w.), kościoły i klasztory: Minorytów (XIII–XVIII w.), Dominikanów (XVII w.), Kapucynów (XVII w.), Jezuitów (XVI/XVII w.); got. ratusz (XIII–XVI w.) z portalem A. Pilgrama (1511), barok. nowy ratusz; barok. pałace, kamienice, posągi i fontanny; modernistyczna willa Tugendhata (lata 20. XX w.), wpisana na Listę Świat. Dziedzictwa Kult. i Przyr. UNESCO. W pobliżu Brna na rz. Svratka utworzono sztuczny zbiornik (Údolni nádrž Brněnská) — miejsce wypoczynku świątecznego mieszkańców miasta (ośrodki kempingowe, plaże, ogród zool.).
zgłoś uwagę
Ilustracje
Brno, plac przed pałacem biskupim (Czechy)fot. A. Pieńkos/Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia