odniesienia

Encyklopedia PWN

autonomia
[gr., ‘samorząd’],
filoz., socjol., teol. Autonomia to niezawisłość woli lub sumienia wykluczająca zależność od determinującego wpływu oddziałujących „z zewnątrz” (zatem heteronomicznych) czynników empirycznych, mających źródło w różnie ujmowanym prawodawstwie Bożym (teonomia) albo pochodzących od jakiegokolwiek autorytetu lub władcy (np. polityczna). W rozumieniu mocniejszym autonomia oznacza możliwość ustanawiania przez podmiot moralny własnych reguł postępowania, przeciwstawianych zarówno empirycznej heteronomii, jak i teonomii; jest traktowana jako centralna kategoria uzasadniająca próby budowania moralności bez etyki przez osoby odpowiedzialne, bo korzystające z autonomii (jak w koncepcjach „moralności ponowoczesnej”, np. u Z. Baumana). W ujęciu słabszym autonomia jest kojarzona nie tyle z wolą, co z sumieniem (lub rozumem praktycznym) podmiotu moralnego, który może samodzielnie ustalać reguły postępowania albo na zasadzie wolności, albo przez uzgodnienie przyrodzonych skłonności i niesprzecznych z nimi obowiązków, odkrywanych raczej niż konstytuowanych przez rozum praktyczny.
Bassen Bartholomeus van, data ur. nieznana, zm. przed 28 XI 1652 (data pogrzebu), Delft,
holenderski malarz i architekt;
bryła sztywna znajdująca się w ruchu wokół swego środka masy (ciała niebieskie — np. Ziemia, pociski wystrzelone z broni palnej o lufie gwintowanej, rzucony dysk, bumerang) lub wokół jednego ze swych punktów, który pozostaje nieruchomy w rozważanym układzie odniesienia (żyroskop umieszczony w zawieszeniu Cardana lub b. dziecinny).
bel, B,
jednostka logarytmicznej miary stosunku dwóch wartości tej samej wielkości, log10(P1/P2) — w przypadku mocy albo wielkości proporcjonalnej do mocy, lub log10(A1/A2)k — w przypadku wielkości spełniających zależność P1/P2 = (A1/A2)k, przy czym k jest liczbą wymierną, np. równą 2 dla napięcia elektrycznego lub ciśnienia akustycznego;
Białoszewski Miron, ur. 30 VI 1922, Warszawa, zm. 17 VI 1983, tamże,
poeta, prozaik, twórca teatralny.
Bóg, bóg,
ponadziemska istota, będąca racją istnienia i funkcjonowania świata i człowieka.
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia