Mickiewicz Adam, Sonety krymskie

Mickiewicz Adam, Sonety krymskie

Cykl 18 wierszy z krymskiej podróży Adama Mickiewicza (1826), widome świadectwo orientalnych fascynacji poety. Natura, a także pamiątki świetnej przeszłości i egzotyczna kultura islamu wywołują oryginalne skojarzenia i refleksje historiozoficzne, moralne i patriotyczne. Cykl otwiera sonet Stepy akermańskie wyrażający tęsknotę za krajem. Mickiewicz wydobywa naoczność obcowania z przyrodą i przeżycia wędrowca, który pielgrzymując śladami krymskiej przeszłości odnajduje w nich echo polskich losów. Niekiedy poeta cofa się przed opisaniem wrażenia, które wywołuje groźna, majestatyczna przyroda krymska. Tak jest w sonecie Droga nad przepaścią w Czufut-Kale, w którym bohater liryczny wiersza po spojrzeniu w przepaść, mimo przestróg przewodnika (wyraża się w tym romantyczna potrzeba przeżycia niebezpieczeństwa) powiada: Mirzo, a ja spojrzałem! Przez świata szczeliny/ Tam widziałem — com widział, opowiem — po śmierci/ Bo w żyjących języku nie ma na to głosu.

To jeden z motywów romantycznej refleksji — niewyrażalność pewnych stanów emocjonalnych, poczucie ograniczoności, jakie język narzuca. Z podziwem dla innej kultury odmalowuje pozostałości dawnej świetności siedziby chanów krymskich w Bakczysaraju, meczety, mogiły haremu.

Tomasz Miłkowski