Ajdukiewicz Tadeusz, Portret Heleny Modrzejewskiej
 
Ajdukiewicz Tadeusz, Portret Heleny Modrzejewskiej
data powstania — 1888
technika — olej, płótno
wymiary — 262 × 146 cm
miejsce przechowywania — Muzeum Narodowe w Krakowie
Helena Modrzejewska (1840–1909) — wybitna polska aktorka, słynąca z interpretacji repertuaru szekspirowskiego i romantycznego, od 1876 stale mieszkała w Stanach Zjednoczonych. Często jednak odwiedzała Polskę i właśnie w czasie jednej z takich wizyt powstał jej wizerunek autorstwa Tadeusza Ajdukiewicza. Malarz przedstawił wysmukłą postać aktorki w ciemnym wnętrzu salonu, na tle gobelinu o przygaszonych barwach. Modrzejewska ubrana jest w białą atłasową suknię z długim trenem. Przy całej swej wspaniałości, suknia jest niezwykle skromna. Szczelnie okrywa całą sylwetkę, odsłonięte są tylko głowa i ręce. W prawej dłoni artystka trzyma otwartą książkę, w lewej — tren sukni i wachlarz. Jedynym towarzyszem aktorki jest łaszący się u nóg pies, którego obecność sprawia, że wizerunek ten nabiera charakteru reprezentacyjnego portretu arystokratki. Rzeczywiście, intencją malarza było przedstawienie Modrzejewskiej w sytuacji, kiedy jest sobą — wytworną kobietą z towarzystwa, światową damą. Ale Modrzejewska Ajdukiewicza jest przy tym osobą obdarzoną niezwykłą osobowością. Trudno oprzeć się wrażeniu, że dla malarza ważniejsze od uchwycenia podobieństwa rysów modelki było oddanie tej właśnie cechy jej charakteru, która tak wyraźnie odróżnia ją od pozostałych ludzi.
Dariusz Konstantynów
zgłoś uwagę
Ilustracje
Ajdukiewicz Tadeusz, Portret Heleny Modrzejewskiej, 1888 — Muzeum Narodowe, Kraków fot. Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia