wolnomyślicielstwo,
postawa ideol. i wywodzący się z niej ruch społ., odwołujący się do idei liberalizmu polit., społ. i wyznaniowego.
wolnomyślicielstwo
Encyklopedia PWN
Geneza i rozwój wolnomyślicielstwa wiążą się bezpośrednio z postępem wiedzy i krytycyzmu nauk. oraz racjonalnego myślenia, a kolejnymi etapami rozwoju wolnomyślicielstwa eur. były: materialist. filozofia staroż. Grecji i Rzymu, filozofia odrodzenia, oświecenia, pozytywizm i materializm XIX-wieczny. Termin wolnomyślicielstwa rozpowszechnił się zwłaszcza w XIX w. jako określenie wielopostaciowego ruchu społ., wywodzącego się z różnorodnych założeń ideol. i filoz.; z zasady wolnomyślicielstwo miało charakter antyklerykalny, lecz nie zawsze wiązało się z ateizmem, obejmując wszelkie odmiany agnostycyzmu rel. oraz deizmu; pod koniec XIX i na pocz. XX w. rozpowszechniło się w kręgach liberalnej inteligencji; w 2. poł. XIX w. miało już swoje formy organizacyjne (1880 pierwsza międzynar. organizacja w. w Brukseli).
