„wojny dorszowe”

„wojny dorszowe”,

określenie 3 konfliktów 1958–61, 1972–73 i 1975–76 między Islandią a Wielką Brytanią o prawa połowów na wodach wokół Islandii;

wywoływane rozszerzaniem przez Islandię strefy wyłącznego rybołówstwa wokół wyspy: 1958 — z 4 do 12 mil mor., 1972 — do 50 i 1975 — do 200 mil; motywowane koniecznością ochrony zasobów ryb (zwłaszcza dorszy), będących podstawą isl. gospodarki; protesty, gł. Wielkiej Brytanii i RFN, 1972–73 i 1975–76 starcia bryt. i isl. jednostek mor., II 1976 zerwanie bryt.-isl. stosunków dyplomatycznych; 1961, 1973 i w VI 1976 porozumienia uznające decyzje Islandii w zamian za przyznanie innym państwom praw do ograniczonych odłowów na jej wodach.