trzcina cukrowa

trzcina cukrowa, właśc. cukrowiec lekarski, Saccharum officinarum,

gatunek wieloletniej, silnie krzewiącej się rośliny uprawnej z rodziny wiechlinowatych (traw), pochodzący z międzyzwrotnikowej Azji Wschodniej (prawdopodobnie z Nowej Gwinei), powszechnie uprawiany na obszarach międzyzwrotnikowych i podzwrotnikowych;

łodygi grube, wys. 3–6 m (niekiedy do 12 m), wypełnione miękiszem zawierającym 13–20% sacharozy; liście duże, szerokie; kwiatostan — piramidalna wiecha, dł. 0,5–0,8 m, o kłoskach jednokwiatowych; owoc — bardzo mały ziarniak. Uprawa trzciny cukrowej była znana kilka tysięcy lat p.n.e. w Chinach, Indiach; z łodyg otrzymywano syrop używany pocz. do celów leczn.; we wczesnym średniowieczu Arabowie rozpowszechnili uprawę trzciny cukrowej w zachodniej Azji i krajach śródziemnomor., a po wyprawach Kolumba zaczęto ją uprawiać również w Ameryce Północnej; ob. uprawiana w licznych odmianach między 30°N a 30°S, zwłaszcza na Kubie, w Indiach, Pakistanie, Chinach, Indonezji, jako podstawowy surowiec do otrzymywania cukru (dostarcza ok. 60% globalnej produkcji cukru w świecie); produkt uboczny — syrop cukrowy, służy do wyrobu rumu, spirytusu; etanol z trzciny cukrowej bywa używany w stanie czystym jako biopaliwo lub jest dodawany do benzyny; służy także do produkcji eteru, również stosowanego jako paliwo; liście i pocięte łodygi są używane jako pasza, także do produkcji płyt drewnopodobnych oraz jako opał w cukrowniach trzcinowych. Plony wynoszą na obszarach subtropik. (np. w USA) 45–90 t z ha, najwyższe na obszarach tropik. (np. Hawaje) dochodzą do 250 t z ha. Światowa produkcja trzciny cukrowej wykazuje nieznaczną tendencję wzrostową, 2002 wynosiła 1,3 mld t; największym producentem trzciny cukrowej jest Brazylia (ok. 25% zbiorów świat.).