serpentyny
grupa minerałów, hydroksokrzemiany (krzemiany i glinokrzemiany warstwowe) magnezu, żelaza, manganu, niklu, o wzorze ogólnym R4−6[(OH)8T4O10], gdzie R = Mg, Fe, Mn, Ni, Al, a T = gł. Si oraz Al,
[łac. serpentinus ‘wężowy’],
serpentyny
Encyklopedia PWN
krystalizują w układzie jednoskośnym, zwykle w postaci mikrokrystal. skupień; zielonkawe w różnych odcieniach; rozróżnia się wśród nich wiele odmian strukturalnych, z których najpospolitsze są 3 odmiany magnezowe: blaszkowaty antygoryt, włóknisty chryzotyl (w przypadku znacznej długości włókien zw. chryzotylowym azbestem) oraz podobny do antygorytu lizardyt; jednoznaczne rozpoznanie tych odmian wymaga badań rentgenostrukturalnych; s. powstają gł. przez przeobrażenie oliwinów lub piroksenów, rzadziej — innych minerałów magnezowych; tworzą zbite i masywne skały zw. serpentynitami; s. bogaty w żelazo — s. żelazisty (berthieryn) może być diagenetycznym składnikiem oolitowych rud żelaza, np. w Lotaryngii. Zbite jasnozielone odmiany s. magnezowego (s. szlachetny) są wykorzystywane jako kamienie ozdobne.
