pyranometr
przyrząd do pomiaru całkowitego promieniowania słonecznego (promieniowanie w atmosferze ziemskiej) w zakresie 0,3–3 µm, padającego na poziomą płaszczyznę;
[gr. pyr ‘ogień’, metréō ‘mierzą’],
solarymetr,
pyranometr
Encyklopedia PWN
Istnieje wiele typów p., a ich konstrukcja jest zwykle oparta na wykorzystaniu zjawiska Seebecka. Gł. częścią p. jest czujnik w postaci termoelementu lub zespołu termoelementów (termostos), a pomiar polega na pomiarze powstającej w termoelemencie siły elektromotorycznej, proporcjonalnej do natężenia padającego promieniowania. Czujnik jest osłonięty ekranem (zwykle szklana czasza) zatrzymującym promieniowanie o dł. fali większej od 3 µm i chroniącym go od wpływu warunków zewn. (wiatru, opadów). P. może być również stosowany do pomiaru rozproszonego promieniowania słonecznego (stosuje się wtedy ekran w kształcie dysku lub pierścienia, zatrzymujący promieniowanie bezpośrednie) lub promieniowania odbitego od powierzchni Ziemi — wówczas odwraca się przyrząd o 180°. Jednym z najczęściej stosowanych jest p. z termostatem Molla–Gorczyńskiego.
