panindianizm

panindianizm,

idea przekształcenia wieloplemiennej zbiorowości Indian w Ameryce Północnej w jednolitą grupę etniczną i ukształtowania ogólnoindiańskiej tożsamości etnicznej odwołującej się do wspólnoty pochodzenia, dziejów, symboli, instytucji, wartości i wzorów zachowań.

Ważne znaczenie w tym procesie ma tzw. kultura panindiańska, powstała przez wyeksponowanie elementów kultur plemiennych, atrakcyjnych dla ogółu Indian.

Panindianizm jest elementem naturalnego procesu etnicznej konsolidacji indiańskich społeczności plemiennych; zapoczątkowany w 2. poł. XIX w. na Równinach, gdzie w rezerwatach zostali umieszczeni, ruchliwi dotychczas, łowcy bizonów; wytworzyli tam jednorodną kulturę, którą inne grupy indiańskie zaczęły przejmować jako substytut zanikających kultur plemiennych lub z której czerpały w celu wzbogacenia żywych jeszcze tradycji lokalnych o cechy uznane za kwintesencję indiańskości. Panindianizm początkowo przejawiał się w ekspansji niektórych indiańskich religii: Tańca Słońca, Tańca Duchów, pejotyzmu na obszary odległe od miejsca ich powstania; ob. jego wyrazem są ponadplemienne organizacje społ. i polit. podejmujące działania protestacyjne i rewindykacyjne na rzecz wszystkich Indian. Panindianizm jest także widoczny w treściach upowszechnianych przez indiańskie środki masowego przekazu; stanowi nieodłączny element tzw. pow-wow — kilkudniowych folklorystycznych festiwali gromadzących Indian z najrozmaitszych plemion.