marchew zwyczajna

marchew zwyczajna, Daucus carota,

jedyny gatunek jednorocznych, dwu- lub wieloletnich roślin z rodzaju marchew (Daucus), rodziny selerowatych (baldaszkowatych), występujący w strefie klimatu umiarkowanego i podzwrotnikowego (Europa, Azja, Afryka Północna);

rośnie dziko w całej Polsce (łąki, przydroża, przychacia); jako roślina jadalna jest znana od ok. 2 tys. lat p.n.e.; obecnie uprawia się liczne odmiany marchwi zwyczajnej jadalnej i pastewnej; w pierwszym roku uprawy tworzy rozetę pierzastodzielnych liści i mięsisty korzeń spichrzowy, w drugim roku — pęd kwiatowy, wys. 40–100 cm; kwiaty drobne, białe, w baldachach; owocem jest rozłupka, złożona z 2 żeberkowanych, szczeciniastych niełupek; marchew zwyczajna jadalna ma korzeń kulisty, owalny, cylindryczny lub wrzecionowaty, barwy pomarańczowoczerwonej, o znacznej wartości biol. ze względu na wysoką zawartość karotenoidów, cukrów (4–6 mg%), soli miner. i in.; jest spożywana na surowo lub po ugotowaniu, w postaci soków, konserw i in.; w Polsce uprawiana pod folią na zbiór wczesny (tzw. karotka) lub w polu — na zbiór późniejszy; marchew zwyczajna pastewna o dużym wrzecionowatym lub cylindrycznym korzeniu, barwy białej, żółtej, pomarańczowej lub fioletowej, dostarcza cennej paszy w postaci korzeni i naci.